Literatuurlijst 8


NEDERLAND

Zuivering en berechting
Over zuivering en berechting bestaat volop literatuur. Onontbeerlijk is: Peter Romijn, 'Snel, streng en rechtvaardig: politiek beleid inzake de bestraffing en reclassering van ‘foute’ Nederlanders, 1945-1955', (Amsterdam, 2002) en over economische zuivering: Joggli Meihuizen, 'Noodzakelijk kwaad. De bestraffing van economische collaboratie in Nederland na de bevrijding' (Amsterdam, 2003).

Van belang is ook Hinke Piersma, 'De drie van Breda. Duitse oorlogsmisdadigers in Nederlandse gevangenschap, 1945-1989' (Amsterdam, 2005). Op basis van mondelinge getuigenissen is gebaseerd: Monika Diederichs, 'Wie geschoren wordt moet stil zitten: de omgang van Nederlandse meisjes met Duitse militairen' (Amsterdam, 2006).

Gill Bennett (ed.), 'The end of the War in Europe 1945' (London 1996). Hierin behandelt Peter Romijn Nederland: ’The synthesis of the political order and the resistance movement in the Netherlands in 1945’, pp. 139-147.

INDONESIË

Over de jaren 1945-1950 en de ontknoping van de Indonesische kwestie is de twintigdelige bronnenpublikatie van S.L. van der Wal en anderen een waardevaste bron: 'Officiële bescheiden betreffende de Nederlands-Indonesische betrekkingen 1945-1950' (Den Haag, 1971-1994). Zie ook: Wim Willems en Jaap de Moor (red.), 'Het einde van Indië. Indische Nederlanders tijdens de Japanse bezetting en de dekolonisatie' (Den Haag, 1995).

Over de internering van (veelal Indische) Nederlanders door de Indonesische Republiek tijdens de onafhankelijkheidsstrijd: M. C. van Delden, 'De republikeinse kampen in Nederlands-Indië oktober 1945 - mei 1947: orde in de chaos?' (Wageningen, 2007).

Dekolonisatie
Over de dekolonisatie verscheen een heldere monografie van de Leidse historicus H.W. van den Doel, 'Afscheid van Indië; de val van het Nederlandse imperium in Azië' (Amsterdam, 2000). Een vergelijking van de Nederlandse dekolonisatie met die van andere imperiale landen is te vinden in: Martin Thomas, Bob Moore, L.J. Butler (eds.), 'Crises of Empire. Decolonization and Europe’s Imperial States, 1918-1975' (London, 2008).

Indonesische onafhankelijkheidsoorlog
Over de diplomatieke en militaire facetten van de Indonesische onafhankelijkheidsstrijd verschenen vooral goede buitenlandse studies: Anthony Reid, 'The Indonesian national revolution 1945-1950' (Hawthorn, 1974); Benedict R. Anderson, 'Java in a time of revolution: occupation and resistance 1944-1946' (Ithaca, 1972); Robert Cribb, 'Gangsters and revolutionaries' (North Sydney, 1991). Zie ook: P.M.H. Groen, 'Marsroutes en dwaalsporen. Het Nederlands militair-strategisch beleid in Indonesië, 1945-1950' (Den Haag, 1991).

Materiële afwikkeling
Over de materiële afwikkeling van het Indonesische verleden: Hans Meijer, 'Indische rekening: Indië, Nederland en de backpay-kwestie 1945-2005' (Amsterdam, 2005) en Peter Keppy, 'Sporen van vernieling: oorlogsschade, roof en rechstherstel in Indonesië, 1940-1957' (Amsterdam, 2006).

Hoezeer die afwikkeling verschilde met die van de Nederlanders die terugkeerden uit de Duitse kampen valt te lezen in: Martin Bossenbroek, 'De Meelstreep, Terugkeer en opvang na de Tweede Wereldoorlog' (Amsterdam, 2001).

Koelies en Java
Artikel Remco Raben, ‘Arbeid voor Groot-Azië. Indonesische koelies in de buitengewesten, 1942-1945’ in: Oorlogsdocumentatie ’40-’45. Negende jaarboek van het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie , Zutphen, 1998, pp. 81-111).

Zie ook: Theodore Fiend, 'The blue-eyed enemy. Japan against the west in Java and Luzon 1942-1945 ' (Princeton 1988).


*met dank aan Dick van Galen Last (NIOD)