Terugkeer nationalisten en rede Soekarno

Na de Japanse bezetting kunnen de Indonesische nationalisten weer een rol gaan spelen. Leider Soekarno verkondigt dat Nederland heeft afgedaan en gaat zeer ver in zijn steun aan Japan om de onafhankelijkheid dichterbij te brengen.

Bron: De Oorlog, deel 7 (1 min. 26 sec.)

Media:

  • Terugkeer nationalisten en rede Soekarno
    Terugkeer nationalisten en rede Soekarno
    Na de Japanse bezetting kunnen de Indonesische nationalisten weer een rol gaan spelen. Leider Soekarno verkondigt dat Nederland heeft afgedaan en gaat zeer ver in zijn steun aan Japan om de onafhankelijkheid dichterbij te brengen.
    Bron: De Oorlog, deel 7 (1 min. 26 sec.)
    Beeld J.P. Coen verwijderd
    Beeld J.P. Coen verwijderd
    Het standbeeld van Jan Pieterszoon Coen wordt van een plein in Jakarta weggehaald. Hij is geschiedenis, voor de Japanners en de Indonesische nationalisten.
    Bron: De Oorlog, deel 7 (51 sec.)
    Japan voor Indonesisch nationalisme
    Japan voor Indonesisch nationalisme
    Op 8 september 1944 krijgen de Indonesische nationalisten toestemming van de Japanners om op een later tijdstip onafhankelijk te worden. Geweld is daarbij geoorloofd, meent nationalist Hatta. Schoolkinderen krijgen militaire training.
    Bron: De Oorlog, deel 7 (2 min. 52 sec.)
  • Soekarno rekruteert voor Birmaspoorlijn
    Soekarno rekruteert voor Birmaspoorlijn
    Japan heeft 'werksoldaten' nodig om wegen en spoorlijnen te bouwen en Soekarno helpt hen deze te rekruteren. Deze 'romoesja's' werken o.a. met krijgsgevangenen aan de Birmaspoorlijn.
    Bron: De Oorlog, deel 7 (1 min. 42 sec.)

Samenwerking met Japan

Soekarno werd na zijn terugkeer uit ballingschap in juli 1942 leider van de organisatie Putera, die zou helpen bij de inschakeling van Java in de Japanse plannen, en die tevens Soekarno een platform bood om aan de toekomst van het land te werken.
Een jaar na de Japanse inval was de oprichtingsbijeenkomst. Op het voormalige Koningsplein – nu Ikadaplein – ging het standbeeld van Jan Pieterszoon Coen van zijn voetstuk. Batavia werd plechtig omgedoopt tot Djakarta.

En Soekarno sprak de menigte toe. ‘Als een bandjir hebben jullie het Ikadaplein overstroomd, zonder acht op de hitte te slaan. Dit betekent dat het hele volk verlangt naar een beweging die naast de Japanse regering het toekomstig lot van ons land zal bepalen. Dit verlangen naar samenwerking bestond in feite reeds op de dag dat de Japanse vlag op Indonesische bodem werd geplant.’

Zo ging Soekarno het doen: blijven streven naar onafhankelijkheid, nu onder de paraplu van Japan. In november 1943 ging hij met Hatta op bezoek in Japan. Ze kregen een eigen suite in het keizerlijk hotel en ze werden overal rondgeleid, als belangrijke staatslieden.

Volgens zijn biograaf Lambert Giebels was Soekarno diep onder de indruk, Hatta iets minder, die was al eerder in het buitenland geweest. Voor de audiëntie bij keizer Hirohito oefenden ze de rituele passen en buigingen voor de spiegel.

Hirohito reikte onverwacht hoge onderscheidingen uit. Soekarno werd opgenomen in de orde van het Keizerlijk Juweel der tweede klasse, Hatta kwam niet verder dan de derde klasse.

Toezeggingen omtrent een spoedige onafhankelijkheid zaten er niet in. Dat kwam pas later, toen Japan zich steeds meer bedreigd ging voelen door de opmars van de Amerikaanse troepen in Azië.

Meer over dit onderwerp