Vijf gijzelaars gedood

De dood van 5 gijzelaars werd onverwacht door de Duitsers aan de andere geschokte gijzelaars, waaronder Herman van Run, medegedeeld. Minister-president Gerbrandy reageerde via Radio Oranje vanuit Londen.

Bron: De Oorlog, deel 3 (2 min. 22 sec.)

Media:

  • Vijf gijzelaars gedood
    Vijf gijzelaars gedood
    De dood van 5 gijzelaars werd onverwacht door de Duitsers aan de andere geschokte gijzelaars, waaronder Herman van Run, medegedeeld. Minister-president Gerbrandy reageerde via Radio Oranje vanuit Londen.
    Bron: De Oorlog, deel 3 (2 min. 22 sec.)
    Aanslag in Rotterdam
    Aanslag in Rotterdam
    Na een mislukte aanslag van het verzet op een trein met Duitse soldaten in Rotterdam eist de Wehrmacht de levens van 20 gijzelaars. Gijzelaar Van Run merkte dat de sfeer in zijn gijzelaarskamp gespannen werd.
    Bron: De Oorlog, deel 3 (2 min. 24 sec.)
    Magnifier
    Bericht executie
    Bericht executie
    Bericht van de exectutie van 5 gijzelaars n.a.v. de aanslag in Rotterdam.
    Bron: De Oorlog, deel 3
  • Magnifier
    Filmploeg in de bossen bij Goirle
    Filmploeg in de bossen bij Goirle
    Filmploeg in de bossen bij Goirle
    Bron: Weblog De Oorlog
    Magnifier
    Filmploeg aan het werk in de bossen bij Goirle
    Filmploeg aan het werk in de bossen bij Goirle
    Filmploeg aan het werk in de bossen bij Goirle
    Bron: Weblog De Oorlog

Represailles na aanslag

De Duitsers waren razend na de mislukte aanslag in Rotterdam. Generaal Christiansen voorop, de bevelhebber van de Weermacht in Nederland had juist twee dagen tevoren een waarschuwing doen uitgaan dat de bevolking zich rustig moest houden.
Hij voelde zijn gezag extra aangetast – hier moest de wraak meedogenloos zijn. Hij eiste dat er een aantal van de in Brabant vastgezette gijzelaars zou worden geëxecuteerd.

Maar daar ging hij niet over, dat was de verantwoordelijkheid van Arthur Seyss-Inquart. Die aarzelt, zoals steeds, tussen de voordelen van streng straffen (afschrikwekkend voorbeeld) en de nadelen: een toename van de grimmigheid in het land en van de anti-Duitse gevoelens.

Seyss-Inquart neemt een tweeledig besluit. Hij eist dat de bevolking binnen een week (deadline 14 augustus) informatie verstrekt waardoor de daders kunnen worden gepakt. Gebeurt dat niet, dan zullen er vijf gijzelaars worden gedood – Christiansen had overigens ingezet op twintig gijzelaars.

Omdat het om een aanslag in Rotterdam gaat, heeft de SD in totaal twintig min of meer Rotterdamse dossiers geselecteerd waaruit SS-chef Rauter er vijf heeft gekozen.

Een van die vijf was nog op vrije voeten, hij werd alsnog gearresteerd en naar Sint Michielsgestel gebracht. Het is Alexander baron Schimmelpennick van der Oye, een landeigenaar op Schouwen van 28 jaar. Net getrouwd, zijn echtgenote is zwanger.

Inmiddels is er nog geen spoor van de dader. In het gijzelaarskamp probeert iedereen rustig te blijven, en waardig – dat is de stijl van wat de Duitsers een ‘Herrengefängnis’ noemen.

De vijf ongelukkigen werden die ochtend van 15 augustus naar de bossen in de buurt van Goirle gebracht en door een vuurpeloton neergeschoten. De schok was groot in het kamp Michielsgestel waar een SS-officier tijdens het appèl de gijzelaars daarover informeerde.

Meer over dit onderwerp