Vlucht der NSB'ers: Oostwaarts

NSB'ers vluchten op Dolle Dinsdag met de trein naar het Oosten. Eén trein wordt bij Diemen beschoten door de geallieerden. Veel NSB'ers vluchten via kamp Westerbork. Daar zitten nog een kleine 1.000 Joden. Dagboek Hans Bial.

Bron: De Oorlog, deel 6 (1 min 19 sec.)

Media:

  • Vlucht der NSB'ers: Oostwaarts
    Vlucht der NSB'ers: Oostwaarts
    NSB'ers vluchten op Dolle Dinsdag met de trein naar het Oosten. Eén trein wordt bij Diemen beschoten door de geallieerden. Veel NSB'ers vluchten via kamp Westerbork. Daar zitten nog een kleine 1.000 Joden. Dagboek Hans Bial.
    Bron: De Oorlog, deel 6 (1 min 19 sec.)

Aanvallen op treinen

De reis naar het oosten begon voor veel NSB’ers uiterst moeilijk. Op de stations in Nederland heerste overal chaos op Dolle Dinsdag (5 september 1944) en de dagen erna. Er zat weinig lijn in het spoorboekje, en bovendien werden er nogal wat treinen beschoten.
Voor die aanvallen door geallieerde vliegtuigen, die geen enkele hinder meer ondervonden van afweergeschut en dus heel laag konden vliegen en de treinen met mitrailleurs onder vuur konden nemen, is weinig aandacht geweest.

Vast staat dat er vele tientallen doden zijn gevallen, onder andere bij Diemen, en ook in de buurt van Voorthuizen. Daar heeft de zoon van de stationschef gezien hoe vliegtuigen midden in de nacht de overvolle trein aanvielen. Een brandbom raakte de bagagewagen en het personenrijtuig daarachter. Er vielen zeker 12 doden en 22 gewonden.

De volgende middag, toen de trein via een andere route verderging was er weer een aanval. Een van de inzittenden, de echtgenote van een NSB’er, schreef een verslag over haar ervaringen:

‘'s Nachts ongeveer half een zagen we lichtkogels hangen en na een half uur werd onze trein driemaal beschoten. We moesten allen de trein uit, gelukkig was Henk dit alles niet vreemd, als transportbegeleider heeft hij reeds menigmaal zoiets meegemaakt.

Hij gaf de raad de dekens die we in de trein over ons hadden, mee te nemen. We vluchtten dus de trein uit en Henk nam ons mee naar een greppel. Hier hebben we een hele nacht gelegen.

De Tommy's kwamen nog acht keer over ons heen gevlogen en schoten op de mensen die zich onder bomen gelegd hadden. 25 Doden en 18 zwaar gewonden hadden we.

Daar lag een hoofd, daar een arm, daar een romp. Oh, 't was vreselijk. Blitzmädel waren geheel verkoold. De bagagewagen is helemaal uitgebrand en al onze bagage is verloren gegaan.’


Bronnen:
*C. Huurman, 'Het spoorwegbedrijf in oorlogstijd, 1939-'45'
*'Dagboekfragmenten 1940-1945' (Den Haag, 1954), p. 416-423.

Meer over dit onderwerp