Indië-monument in Den Haag

In 1988 kwam er een Indië-monument in Den Haag, waar jaarlijks op 15 augustus de Japanse capitulatie herdacht. Schrijver Adriaan van Dis sprak er in 2006 over zijn vader die in een kamp had gezeten en het daar zeer moeilijk mee had

Bron: De Oorlog, deel 9 (1 min. 53 sec.)

Media:

  • Indië-monument in Den Haag
    Indië-monument in Den Haag
    In 1988 kwam er een Indië-monument in Den Haag, waar jaarlijks op 15 augustus de Japanse capitulatie herdacht. Schrijver Adriaan van Dis sprak er in 2006 over zijn vader die in een kamp had gezeten en het daar zeer moeilijk mee had
    Bron: De Oorlog, deel 9 (1 min. 53 sec.)

Herdenkingen voor 1986

De slachtoffers van de oorlog in het verre Oosten waren al vertegenwoordigd in de symboliek van het nationaal monument op de Dam.
Door lobbywerk van de repatrianten was al kort na de bevrijding het besluit gevallen dat er in dat monument ook een urn zou worden opgenomen met aarde uit voormalig Indië.

Het duurde jaren voor die urn er ook werkelijk kwam – de oorlog in Indië maakte dat de legertop en de Legergravendienst vooralsnog andere prioriteiten hadden.

Uiteindelijk arriveerde de urn, gevuld met aarde van 22 erebegraafplaatsen in Indonesië, op 24 december 1949 op Schiphol, voorzien van een oorkonde die meldde dat de urn…

'…symbool is van de opofferingsgezindheid van allen, zowel burgers als krijgslieden zonder onderscheid van ras of landaard, die vielen in de strijd tegen Japan en voor vrede en recht’.

Daarmee was op subtiele wijze ook de nagedachtenis meegenomen aan degenen die tijdens de dekolonisatiestrijd waren gevallen. In 1956, toen het monument zijn definitieve vorm kreeg, behield de Indische urn zijn plek.

Het duurde heel lang voor de Indische gemeenschap de bevrijding van Nederlands-Indië in augustus 1945 structureel ging herdenken.

In de jaren zestig gebeurde het kleinschalig in Enschede, bij het monument dat daar ter herinnering van de gevallenen was opgericht.

In 1970 was er voor het eerst een wat grotere, landelijke herdenking, in Den Haag, bij het Congresgebouw. Er kwamen liefst 10.000 mensen op af, ook de regering en het koninklijk huis waren vertegenwoordigd.

Pas tien jaar later was de volgende herdenking, op 15 augustus 1980, in de Jaarbeurs in Utrecht – met 11.000 aanwezigen.


Bron:
*Elsbeth Locher-Scholten, 'Van Indische urn tot Indisch Monument' (Den Haag, 2008)

Meer over dit onderwerp