Portret Ian Smith

Ian Smith, de laatste premier van Rhodesië - het huidige Zimbabwe - overleed op 20 november in een ziekenhuis bij Kaapstad in Zuid-Afrika overleden. Smith was 88 en kwakkelde al geruime tijd met zijn gezondheid. Onlangs werd hij door een beroerte getroffen.

Onder de voormalige RAF-gevechtspiloot Smith verklaarde Rhodesië zich op 11 november 1965 onafhankelijk van Groot-Brittannië, om te voorkomen dat de blanke minderheid de macht aan de zwarte meerderheid moest afstaan. De onafhankelijkheid werd internationaal echter niet erkend en de Verenigde Naties kondigden economische sancties af.

Smith liet duizenden zwarte leiders gevangenzetten en dreef talrijke anderen in ballingschap. Hij kondigde draconische maatregelen af om de burgerlijke vrijheden te beperken en de toch al makke pers te breidelen. In 1970 riep hij een republiek met een op ras gebaseerde grondwet. Twee jaar later verklaarde hij de oorlog aan zwarte nationalistische guerrillastrijders. Maar na veertien jaar sancties en zeven jaar strijd die aan 40.000 mensen het leven had gekost omarmde Smith gematigde zwarte nationalisten. Hij wist bisschop Abel Muzorewa over te halen om met hem een regering van nationale verzoening te vormen, maar de rest van de wereld liet zich daar niet door overhalen om de sancties op te heffen

In 1980 ging Smith uiteindelijk door de knieën en werden onder Britse leiding alsnog verkiezingen gehouden voor een onafhankelijk Zimbabwe. De verkiezingen werden gewonnen door de ZANU-PF van Robert Mugabe, die tot op de dag van vandaag president is.

Smith werd oppositieleider, maar zijn steun onder de blanke bevolking nam gestadig af. In 1986 zette Mugabe hem uit het parlement, waarna Smith zich terugtrok op zijn boerderij. Later verhuisde hij naar Kaapstad, waar veel blanke Zimbabwanen wonen.

(Bron: NOVUM/Trouw)