'Verdeeld Europa leidt tot momentum voor Rusland'
26 aug 08
Rusland wachtte op het ideale moment om de landen van de Europese Unie, de Verenigde Naties en de NAVO tegen elkaar uit te spelen. Rusland is daar zelf alleen maar beter van geworden.
Dat zegt Michiel Kramer van het Instituut Clingendael in Den Haag dinsdag. Hieronder volgen vijf vragen en
Kramers antwoorden over de internationale spanningen tussen Rusland en de Westerse landen.
-De Europese Unie heeft aangekondigd geen sancties op te leggen aan Rusland, hoewel Moskou zich niet
houdt aan het terugtrekkingsplan uit Zuid-Ossetië en Abchazië. Wat zijn de consequenties van de
afwezigheid van een internationale veroordeling?
"Het meest zichtbaar is de interne verdeling van de Europese Unie. De lidstaten kunnen het niet met elkaar
eens worden omdat ze ieder hun eigen nationale belangen hebben. Zo is Rusland de energieleverancier en
handelspartner van veel Europese landen. Heel Europa is onderling van elkaar afhankelijk. Rusland gaat
daardoor vrijuit."
-Voelen de Verenigde Staten zich door de apathie van de EU buitenspel gezet?
"Ja, de VS heeft het nakijken. Vooral omdat de NAVO het ook al niet eens kon worden over een ingreep in het
conflict met Georgië. Het lijkt erop dat de VS en andere landen Rusland ook steeds vaker zullen
tegenkomen als dwarsligger in de VN-Veiligheidsraad. Bij de belangrijke kwestie van de vermeende Iraanse
kernwapens, waar de VN zich al tijden over buigt, zou Rusland er met zijn vetorecht voor kunnen zorgen dat
geen enkele beslissing kan worden genomen zonder dat Moskou er persoonlijk over beslist. De Russen
veroorzaken een patstelling met andere landen."
-Het lijkt erop dat de Russen bewust hebben gewacht op het ideale moment om hun invloed in de Kaukasus
kenbaar te maken. Is dat zo en hoe is Rusland dan bij deze situatie gebaat?
"Medvedev en Poetin hebben inderdaad op dit moment gewacht. Georgië wilde heel graag bij de NAVO, maar
in dat geval zou het land aan de Russische invloedssfeer worden onttrokken. Daarom liet Rusland zien dat
Georgië in Zuid-Ossetië en Abchazië te kampen had met enorme interne problemen. Daarnaast
wilde Rusland Georgië onaantrekkelijk maken als energietransitland. De omringende landen realiseren zich
nu dat het misschien slimmer is energiedeals met Rusland te sluiten omdat Rusland met de scepter
zwaait."
-Zal dit conflict kunnen escaleren en zich verspreiden naar andere landen, zoals dat in de Koude Oorlog
gebeurde?
"Nee, in de Koude Oorlog stonden raketten met partijlintjes al op elkaar gericht en waren de legers
schietklaar. Dit conflict gaat om politieke invloed en regionale belangen. Rusland wil door de internationale
gemeenschap voor vol worden aangezien. Al is de wijze waarop Moskou dit doet pr-technisch niet zo
handig."
-Maakt Rusland hierdoor internationale vijanden?
"Moskou zal zijn gedrag voorlopig niet wijzigen en invloed over Zuid-Ossetië en Abchazië blijven
uitoefenen, tenzij Europa op één lijn komt. Zolang dat niet het geval is laten de EU, de VN en
de NAVO zich door Rusland tegen elkaar uitspelen. Medvedev en Poetin staan lachend aan de zijlijn."
(Bron: ANP)