Deltaprogramma valt in goede aarde

Het kabinet wil snel werk maken van het advies van de Deltacommissie voor een veiliger Nederland tegen het wassende water.

Het kabinet neemt de handschoen op en komt volgend jaar met een Deltawet, zei premier Jan Peter Balkenende woensdag bij de presentatie van het advies.

Volgens de commissie onder leiding van oud-landbouwminister Cees Veerman is een aparte wet onder meer nodig voor de financiering van het voorgestelde pakket maatregelen via een Deltafonds. Dat fonds, gevoed door aardgasbaten en leningen, moet jaarlijks politiek gekissebis voorkomen. Het Deltaprogramma vergt jaarlijks gemiddeld 1 tot 1,5 miljard euro investeringen tot 2100. "Dat is 0,5 procent van wat we met elkaar jaarlijks verdienen", rekende Veerman voor. "Dat kunnen we best betalen."

De Deltawet moet ook de 'rolverdeling' tussen de betrokken partijen regelen. De commissie pleit voor een stuurgroep geleid door de minister-president. Volgens een ingewijde moet dat een 'stammenstrijd' tussen verschillende ministeries voorkomen.

Veerman presenteerde immers een breed advies, en in totaal twaalf aanbevelingen om het hoofd te bieden aan de verwachte grotere zeespiegelstijging en te veel rivierwater als gevolg van heviger regenval en meer smeltwater.

Alle dijken moeten bijvoorbeeld verhoogd, verbreed of versterkt worden. De veiligheid achter de dijken moet 'met een factor 10' omhoog. Volgens Veerman is 30 procent van de keringen nu al te laag, terwijl 65 procent van het nationale vermogen of ruwweg 1800 miljard euro in overstroombaar gebied ligt.

Staatssecretaris Tineke Huizinga (Waterstaat) gaf hem gelijk. "Ik wil niet wachten op een volgende ramp." De ChristenUnie-bewindsvrouw haalde de CDA'er Veerman een jaar geleden in huis.

Uit de eerste reacties uit de Tweede Kamer op diens advies was dat een gouden greep. Rechts tot links reageerde positief. De VVD is wel bezorgd over de voorgestelde financiering. Lenen zou de staatsschuld verhogen. De SP vindt Veerman 'veel te slap' over het ruimtelijk beleid zoals woningbouw. Lagere overheden gaan als puntje bij paaltje komt voor de korte termijn, zoals extra grondopbrengst, aldus de grootste oppositiepartij.

De regeringspartijen omarmden de plannen. Die moeten volgens PvdA-fractieleider Mariëtte Hamer niet in een Haagse bureaula belanden. Zij steunt een Deltawet. De ChristenUie ziet als belangrijkste opdracht 'het doorbreken van traditioneel Haagse machinaties'.

CDA-fractieleider Pieter van Geel vindt dat een nieuw kabinet bij de verdeling van geld aan dijkversterking, kustverbreding en zoetwatervoorziening voorrang moet geven. "Dit kabinet kan en moet optreden als kwartiermaker voor 'Deltaplan2." Overigens vindt de commissie-Veerman het CDA-idee voor een tulpeiland voor de kust veel te duur.

Aanzanding of zandsuppletie kan zorgen voor nieuwe duinvorming, natuur naast grotere veiligheid. Volgens premier Balkenende is een eiland voor energie-opwekking desondanks "zeer wel mogelijk". Het een sluit het ander niet uit, maar kust- en dijkversterking hebben de hoogste prioriteit.

(Bron: ANP)