Amerika levert kampbewaarder uit

John Demjanjuk, een 89-jarige voormalige kampbewaker van de nazi's, is door de Verenigde Staten uitgeleverd en vandaag aangekomen in Duitsland. Daar zal hij vervolgd worden voor zijn rol in de moord op 29.000 joden in het vernietigingskamp Sobibor in Polen.

Moord
Maandagavond werd Demjanjuk in zijn huis in de Amerikaanse staat Ohio opgehaald door een ambulance. Hij werd op een stretcher naar de ziekenwagen gebracht, in aanwezigheid van vier agenten. Een groot laken moest ongewenste blikken van belangstellenden tegenhouden. Agenten escorteerden hem naar een vliegveld in Cleveland waar hij op het vliegtuig naar München werd gezet.

Beul
In 1986 werd hij ook al aan Israël uitgeleverd. Hij zou 'Iwan de Verschrikkelijke' zijn, de beruchte beul van Treblinka. Hij werd in Israël ter dood veroordeeld, maar drie jaar later bleek dat er sprake was van een persoonsverwisseling en keerde hij terug naar de VS. In april wist Demjanjuk zijn uitzetting op het laatste moment te voorkomen. Zijn familie stapte steeds naar de rechter met het argument dat hij te ziek was. Openbare aanklagers beschuldigen hem er echter van medische problemen te veinzen.


Bewaarder
Demjanjuk zelf zegt onschuldig te zijn. De Oekraïner heeft altijd gezegd dat hij gedwongen werd voor de nazi's te werken en door overlevenden per abuis werd aangezien voor andere wrede kampbewakers. Een van de bewijsstukken waar de rechter in Duitsland zich over zal buigen, is een identiteitskaart waarop staat dat Demjanjuk een bewaarder was in Sobibor. Hieruit blijkt dat hij ook zou zijn getraind in een SS-kamp voor bewaarders in Trawniki. Beide kampen lagen in het door Duitsland bezette Polen. Het proces van Demjanjuk wordt waarschijnlijk het laatste grote proces wegens oorlogsmisdaden in de Tweede Wereldoorlog.


Rechtszaken
Demjanjuk werd in 1920 als Ivan geboren in de Oekraïne, toen deel van de Sovjet-Unie. Vanaf 1940 diende hij in het Rode Leger en werd gevangen genomen door Duitse troepen. De latere rechtszaken tegen hem draaiden om de vraag wat hij tussen 1942 en 1945 deed. Zelf zegt Demjanjuk dat hij twee jaar doorbracht in krijgsgevangenschap en in 1944 onder dwang lid werd van een militaire eenheid die door de nazi's werd gefinancierd.

Naar boven