NOVA's zomerserie: het IJzeren Gordijn

NOVA gaat deze zomer terug naar waar zich ooit het IJzeren Gordijn bevond. Verslaggever Dieuwke van Ooij en cameraman Peter Havermans bezoeken vijf plaatsen. In deel vier van de zomerserie gaat NOVA naar het Hongaarse stadje Sopron.

Churchill
Winston Churchill sprak op 5 maart 1946 voor het eerst over het IJzeren Gordijn: "Van Stettin in de Baltische Zee tot aan Triëst in de Adriatische Zee is een ijzeren gordijn over het Europese continent neergedaald.'' NOVA reist langs de resten van het ooit zo gevreesde IJzeren Gordijn. De tocht begint bij Lubeck in Noord-Duitsland en eindigt bij Nova Gorica op de grens met Slovenië en Italië.

Deel 1: Ode aan Michael Gartenschlager
Deel 1 van NOVA's zomerserie is een ode aan de jonge Oostduitser Michael Gartenschlaeger die aan de grens stierf, omdat hij in zijn eentje probeerde Churchill een handje te helpen. Hij had zich erg op de huidige open grenzen verheugd.

Deel 2: grens open
Op 9 november 1989 meldt het Oost-Duitse Journaal dat de beruchte en zwaarbewaakte grensovergang Marienborn die dag open zal gaan. Een ongeloofwaardig bericht, denkt Annemarie Reffert. Maar uit nieuwsgierigheid rijdt ze toch naar de grens. Tot haar grote verbazing kan ze doorrijden, en als allereerste rijdt ze het Westen in. In deel 2 van NOVA's zomerserie zoeken verslaggever Dieuwke van Ooij en cameraman Peter Havermans de Duitse Annemarie Reffert op en maken met haar dezelfde rit als twintig jaar geleden.

Deel 3: nog altijd gescheiden
Het dorpje Mödlareuth ligt op de grens tussen de deelstaten Beieren en Tueringen. Ooit scheidde hier een witte muur met prikkeldraadversperringen de 52 bewoners. De toenmalige Amerikaanse president George Bush sr trok zich ooit het lot aan van deze mensen en bezocht het dorp. Vanaf dat moment heette het Little Berlin. Lees meer over deel 3.

Deel 4: een pan-Europese picknick
Het IJzeren Gordijn kraakte voor het eerst in zijn voegen op 19 augustus 1989 bij het Hongaarse stadje Sopron. Daar lukte het 800 Oost-Duitsers door de toch al verzwakte grens te breken. Hierdoor was de Val van de Muur op 9 november onvermijdelijk. Hoe kon het gebeuren dat DDR-mensen naar Oostenrijk konden vluchten? NOVA stuit in deel 4 van NOVA's zomerserie op oude plannen voor een pan-Europese picknick.

Deel 5: Nova Gorica
In deel 5, de laatste aflevering in deze serie, gaan verslaggever Dieuwke van Ooij en Cameraman Peter Havermans een kijkje nemen in het station van het Sloveense stadje Nova Gorica. Dat station had vroeger een Italiaanse kant en een Joegoslavische. Inmiddels is Joegoslavië opgeheven en is er ook geen grens meer tussen Italië en Slovenië. Toch is in het station van Nova Gorica nog goed voelbaar hoe het toen was. De bewoonsters van het station leiden NOVA rond.


Lees ook de weblogs van Dieuwke van Ooij over de reis langs het voormalige IJzeren Gordijn:

(1) Blikje bier kopen in het Westen
(2) Kippenvel en natte voeten
(3) Grüss Gott und Gutentag
(4) Hij wil een lintje!
(5) Op de koffie in Italië en Slovenië
(6) De laatste grenssteen
(7) Niemandsland

Naar boven