Dit is het NOVA-archief. Vind en bekijk de NOVA-reportages, dossiers, en opinie-artikelen.

Aanslag Apeldoorn was niet te voorkomen

4 sep 09

De aanval van Karst T. op de koninklijke familie had niet voorkomen kunnen worden. Dat blijkt uit de resultaten van de drie onderzoeken naar de gebeurtenissen van 30 april in Apeldoorn die vandaag zijn bekendgemaakt.


Waarom?
Wat ondanks de inzet van een van de grootste rechercheteams ooit waarschijnlijk nooit duidelijk zal worden, is waarom T. met zijn Suzuki Swift de bus met koninklijke gasten probeerde te raken. "Op de ultieme waarom-vraag kan geen sluitend antwoord worden gegeven", zei hoofdofficier Bart Nieuwenhuizen van het landelijk parket van het Openbaar Ministerie (OM). "Dat kon alleen Karst T."

Open karakter

T. overleed echter in de nacht na Koninginnedag aan de verwondingen die hij bij zijn aanslag had opgelopen. Uiteindelijk beroofde hij met de actie zeven omstanders van het leven. Zowel de Nationale Recherche (NR) als de Inspectie Openbare Orde en Veiligheid (IOOV) als de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding (NCTb) meent dat een dergelijke aanslag nooit 100 procent te voorkomen is. Zeker niet als het karakter van Koninginnedag zo open moet blijven als het nu is.

Bewuste actie
Nieuwenhuizen noemde de aanslag een "slecht voorbereide eenmansactie van een wat geïsoleerde man die in de war was". Dat de aanslag tegen de koninklijk familie was gericht, heeft Karst zelf tegen politiemensen gezegd nadat hij tegen monument de Naald was gebotst. Tegen een marechaussee zei de dader dat het een bewuste actie was. Waarschijnlijk had hij koningin Beatrix of haar opvolger op de korrel. "Willem-Alexander is een fascist, hij is een racist en ik wist dat de koningin hier zou komen", was een van zijn uitspraken.

Reconstructie
T. heeft volgens de NR niet uit ideologie of levensovertuiging gehandeld. Boeken, documenten en tatoeages van Karst suggereren wel een affiniteit met rechts-radicale ideeen, maar volgens de recherche is de daad niet daarop geïnspireerd. Uitgebreide en gedetailleerde reconstructies die de recherche maakte van de aanslag, laten zien dat T. geen moment gas heeft teruggenomen of iets anders heeft gedaan om mensen in het publiek te ontwijken. De bijna 650 meter die hij in zijn auto aflegde richting de kruising Loolaan-Jachtlaan, heeft hij vol gas gegeven, zei hoofdofficier Nieuwenhuizen. Hij bereikte een snelheid van 112 kilometer per uur. Nadat hij een dranghek en mensen in het publiek had geraakt, daalde die snelheid naar een gemiddelde van 45 kilometer per uur.

Moeilijk
Had het publiek er niet gestaan, dan had T. waarschijnlijk de bus met de koningin en haar familieleden wel geraakt. De NR denkt dat hij dan de inzittenden van de bus letsel had kunnen toebrengen. Prins Willem-Alexander heeft eerder gezegd dat hij de gebeurtenissen niet als een aanslag heeft ervaren. De koninklijke familie vond het volgens hem erg moeilijk dat er slachtoffers zijn gevallen onder het publiek, "omdat je weet dat iedereen daar voor jou is".

Regie
Geen van de betrokken organisaties heeft volgens de onderzoeken zodanig iets fout gedaan dat de veiligheid erdoor in gevaar is gekomen, maar toch kunnen verbeteringen worden doorgevoerd. De NCTb vindt bijvoorbeeld dat de veiligheid rond Koninginnedag onder landelijke regie moet komen. Nu hebben de politie, regionale beveiligers en de koninklijke beveiligers nog de regie over hun eigen onderdeel.

 
 

Extra Informatie

  •  
  •  

Het NOVA Archief

Vind en bekijk de reportages die zijn uitgezonden in NOVA in het NOVA-archief.

NOVA Archief