Dit is het NOVA-archief. Vind en bekijk de NOVA-reportages, dossiers, en opinie-artikelen.

Harold Pinter

13 okt 05

Is: Winnaar van de Nobelprijs voor Literatuur 2005. Het Nobelcomité noemt hem één van de grootste nog levende toneelschrijvers van Groot-Brittannië.

Uitreiking: Pinter kan wegens gezondheidsproblemen op 10 december 2005 niet aanwezig zijn bij de officiële uitreiking van de Nobelprijzen, maar houdt drie dagen eerder wel de gebruikelijke rede. Zijn toespraak, die vooral in het teken staat van naoorlogse geschiedenis, is van tevoren opgenomen in Londen. Daarin haalt de Britse toneelschrijver hard uit naar de Verenigde Staten. Pinter noemt de Amerikaanse invasie in Irak in 2003 "een daad van banditisme en van schaamteloos staatsterrorisme, waaruit absolute minachting voor het internationaal recht blijkt".

Namens Pinter neemt zijn uitgever Stephen Page vrijdag in Stockholm het prijzengeld van 10 miljoen Zweedse kroon (1,1 miljoen euro), een diploma en een medaille in ontvangst.

Invloed:
In de Engelstalige wereld heeft de 75-jarige winnaar van de Nobelprijs voor de Literatuur zoveel furore gemaakt, dat het woord 'Pinteresque' in het algemeen taalgebruik wordt gebruikt om theatrale en dubbelzinnige zaken aan te duiden. Het woord Pinteresque komt in gebruik in 1960, drie jaar nadat voor het eerst een stuk van Pinter op de planken is gezet. Het betreft The Room, dat door zijn vriend Henry Woolf is geregisseerd.

Achtergrond: Pinter wordt op 10 oktober 1930 in Londen geboren als zoon van een Portugees-joodse kleermaker. Na het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog wordt hij als negenjarige jongen uit Londen geëvacueerd. Drie jaar later keert hij terugkeer in de Britse hoofdstad. Pinter zegt later in interviews dat de ervaringen met de bombardementen op Londen van grote invloed op zijn persoonlijkheid zijn geweest. Pinter wordt in 1948 toegelaten tot de Koninklijke Academie voor Dramatische Kunst (RADA). Hij houdt het al vrij snel voor gezien en kiest voor een carrière als schrijver.

Werk: Pinter begint zijn schrijverscarrière in 1950 als dichter met werk dat is geïnspireerd door Wyston Hugh Auden en Samuel Beckett. In de jaren daarna toert hij als toneelspeler door Ierland met een gezelschap dat stukken van Shakespeare brengt. In 1957 debuteert de Brit als toneelschrijver met The Room. Het stuk krijgt een lovende recensie in de Sunday Times. De schrijver komt daardoor onder de aandacht van theaterimpresario Michael Codron die The Birthday Party van Pinter naar de theaters van Londen haalt. De kritieken voor The Birthday Party zijn weinig lovend, maar desondanks is het één van de bekendste werken van Pinter geworden. Zijn definitieve doorbraak komt in 1959 met The Caretaker (De Huisbewaarder). Ook The Homecoming uit 1964 wordt een groot succes.

Televisie en film: Pinter heeft in totaal meer dan dertig toneelstukken geschreven. Verder heeft hij tal van scenario's voor televisie en film op zijn naam staan. Een van de bekendste is The French Lieutenant's Woman uit 1981, dat is gebaseerd op de roman van John Fowles. In de loop der jaren heeft Pinter een groot aantal literaire prijzen verzameld, waaronder de Shakespeare Prize en de Pirandello Prize. In Frankrijk is hij voor zijn oeuvre met de Molière D'Honneur onderscheiden.

Privé: Pinter is tussen 1956 en 1980 getrouwd met actrice Vivien Merchant. Na de scheiding treedt hij in het huwelijk met de schrijfster en geschiedkundige Lady Antonia Fraser. In februari 2002 moet Pinter een medische behandeling voor kanker ondergaan. Begin dit jaar maakt hij bekend dat hij een punt zet achter het schrijven van toneelstukken, zodat hij zich met andere literaire genres kan bezighouden.

(Bron: ANP)

 
 

Extra Informatie

  •  
  •  

Het NOVA Archief

Vind en bekijk de reportages die zijn uitgezonden in NOVA in het NOVA-archief.

NOVA Archief