EU krijgt geen inzage in begroting

De Europese Commissie vindt het niet noodzakelijk dat de EU-landen ieder voorjaar hun ontwerpbegroting ter beoordeling naar Brussel sturen. Het is voldoende als de lidstaten al in een vroeg stadium informatie verschaffen over hun geplande inkomsten en uitgaven.

Verzet
Het EU-bestuur wilde dat eurolanden jaarlijks hun ontwerpbegroting ter beoordeling aan Brussel zouden voorleggen. Op die manier zou moeten worden voorkomen dat het financiëel beleid van de afzonderlijke overheden ontspoort, zoals in Griekenland is gebeurd. Het voorstel stuitte op verzet bij onder meer Nederland.

Om de euro beter te beschermen tegen calamiteiten zoals met Griekenland, praten de EU-leiders over mogelijkheden om de politieke en economische regie vanuit Brussel te versterken.

Democratie
Nederland is het daarmee eens, maar minister Jan Kees de Jager van Financiën wil "geen Verenigde Staten van Europa". Hij vindt wel dat de begrotingsregels moeten worden aangescherpt, en dat daar strenger op moet worden toegezien dan de afgelopen tien jaar is gebeurd. Maar de bemoeienis van Brussel mag niet zover gaan dat de bevoegdheden van de nationale parlementen worden ondermijnd, zegt De Jager. "Want dat bedreigt de democratie."

Angst
Hij wees ook op praktische problemen: in veel EU-landen is de begroting pas in het najaar af. In Nederland is dat op Prinsjesdag het geval. Door het voorstel wat af te zwakken, heeft de Commissie volgens De Jager "angst weggenomen" bij diverse lidstaten. De minister heeft er geen moeite mee om de Europese Commissie al in een vroeg stadium inzicht te geven in de Nederlandse meerjarenramingen.

Beïnvloeding
De Jager onderstreepte dat ook Nederland wil dat lidstaten die de EU-begrotingsregels aan hun laars lappen harder worden aangepakt. Hij is er voorstander van om de controle op die regels bij een onafhankelijk instituut neer te leggen, zodat er geen sprake meer is van politieke beïnvloeding.

Unanimiteit
De ministers van de eurolanden hebben maandag het noodpakket van 500 miljard euro dat ze vorige week overeenkwamen, verder uitgewerkt. Het geld is bedoeld om eurolanden te helpen die hun schulden niet meer kunnen betalen. Een nieuw EU-orgaan, de Europese Financiële Stabilisatie Faciliteit, gaat zo nodig het geld lenen met garanties van de eurolanden. Beslissingen moeten met unanimiteit worden genomen. Spanje en Portugal, de eurolanden die na Griekenland de grootste financiële problemen ondervinden, hebben maandag toegezegd in twee jaar tijd hun begrotingstekort met 5 procentpunt te verminderen. Deze belofte moet de financiële markten geruststellen.

Vandaag praten de ministers van financien verder over een strenger beleid om de euro te ondersteunen.