Dit is het NOVA-archief. Vind en bekijk de NOVA-reportages, dossiers, en opinie-artikelen.

Jan Peter Balkenende stapt op als partijleider

9 jun 10

Kabinet-Balkenende IV is gevallen...

Na het dramatisch verlies van het CDA - een verlies van 20 zetels - heeft demissionair premier Balkenende aangekondigd op te stappen als partijleider van het CDA.


Balkenende zal ook geen zitting nemen in de Tweede Kamer. Hij blijft wel het demissionaire kabinet leiden totdat er een nieuw kabinet gevormd is. Ook CDA-partijvoorzitter Van Heeswijk is opgestapt.

Bekijk hier de video (NOS):


Klap

"Deze uitslag noopt tot het nemen van politieke verantwoordelijkheid", aldus Balkenende voor zijn eigen achterban. "De kiezer heeft gesproken, de uitkomst is helder. De uitslag van deze verkiezingen is zeer, zeer teleurstellend. Het is een klap voor ons."

Tegenwind
"Ik worstel en kom boven." "Bij tegenwind fiets ik gewoon harder." Vechtlust en een onverbeterlijk optimisme konden Jan Peter Balkenende niet ontzegd worden, de afgelopen acht jaar dat hij premier was van Nederland. Maar bij het historische verlies van het CDA kon hij niet anders dan het hoofd in de schoot leggen.

Teloorgang
De teloorgang van de CDA-premier ging de laatste maand snel. Begin februari, vlak voor de val van zijn vierde kabinet, stond het CDA nog bovenaan in de peiling. Maar op 10 juni is het CDA de vierde partij van het land, met een laagterecord van 21 zetels. Oud-CDA-premier Dries van Agt gaf het begin deze week in NOVA College Tour al aan: "Er is slijtage, de mensen hebben het wel gezien."

Stabiele factor
Balkenende had er begrip voor, maar wees erop dat hij sinds begin deze eeuw de "stabiele factor is geweest", vanaf de opkomst van de LPF van Pim Fortuyn en in de aanpak van economisch moeilijke tijden. Hij kreeg evenwel deze verkiezingen vaak het verwijt dat hij nog nooit met een kabinet de eindstreep heeft gehaald. Van het begin af aan had Balkende het niet makkelijk als premier.

Ruzie
Het was na twaalf jaar Lubbers, acht jaar Kok en de moord op Fortuyn ook even wennen voor Nederland toen in juli 2002 Balkenende aantrad als minister-president. Het kabinet-Balkenende I met LPF-kemphanen Eduard Bomhoff en Herman Heinsbroek ging al na 87 dagen ten onder. Februari dit jaar viel het kabinet-Balkenende IV. Een knallende ruzie met de coalitiegenoot PvdA over de politieke steun aan de inval Irak in 2003 wist de premier nog te sussen, een conflict over militairen in de Afghaanse provincie Uruzgan kostte zijn regeringsploeg dan toch de kop.

Waardering
Vlak voor de verkiezingen klaagde Balkenende over hoe weinig waardering hij kreeg als premier. Hij wees graag op zijn goede internationale contacten, waardoor Nederland zou meepraten op het wereldtoneel over onder meer de aanpak van de crisis. In het kabinet moest hij nog lijdzaam toezien hoe PvdA-minister Wouter Bos van Financiën goede sier maakte met de redding van Nederlandse banken.

Bekijk hier de uitslagen van de verkiezingen.

 
 

Extra Informatie

  •  
  •  

Het NOVA Archief

Vind en bekijk de reportages die zijn uitgezonden in NOVA in het NOVA-archief.

NOVA Archief