Chronologie Noord-Ierland
21 okt 03
Britse regering geeft Assemblee vijfde kans
De Noord-Ierse verkiezingen op 26 november geven het vredesproces in de Britse provincie een nieuwe kans. Het
gedecentraliseerd bestuur in de vorm van de Assemblee werd ingesteld na het Goede Vrijdag-vredesakkoord van
1998, maar sindsdien heeft de Britse regering vier keer het zelfbestuur opgeschort. Een chronologisch
overzicht:
10 april 1998: Protestanten en katholieken in Noord-Ierland sluiten op Goede Vrijdag een
vredesakkoord waarmee officieel een einde komt aan het geweld dat dertig jaar eerder begon. Het akkoord
voorziet in een regionaal parlement (108 zetels) met beperkte bevoegdheden en een ministerraad. Ook beloven
beide partijen de wapens op termijn in te leveren.
22 mei 1998: In een referendum spreekt ruim 70 procent van de Noord-Ieren zich uit voor het
vredesakkoord.
25 juni 1998: De eerste Noord-Ierse parlementsverkiezingen.
1 juli 1998: Eerste zitting van de Assemblee in Stormont Castle in Belfast. De leider van de
protestantse Ulster Unionisten UUP, Trimble, wordt gekozen tot premier.
18 december 1998: De protestantse terreurbeweging Loyalist Volunteer Force (LVF) is de
eerste die de wapens inlevert.
8 maart 1999: Groot-Brittannië verschuift ingangsdatum voor zelfbestuur van
Noord-Ierland na onenigheid over het inleveren van de wapens door de IRA.
15 juli 1999: De UUP weigert zitting te nemen in de regering en boycot zitting van
parlement. Installatie van de regering wordt daardoor onmogelijk.
27 november 1999: De UUP stemt in met het vredescompromis van de Amerikaan Mitchell. De
regering wordt gevormd zonder dat de IRA wapens heeft ingeleverd.
29 november 1999: De eerste katholiek-protestantse regering wordt benoemd, met Trimble als
premier.
2 december 1999: Noord-Ierland is na 27 jaar onder direct Brits bestuur weer een autonome
provincie.
9 februari 2000: Het Britse Lagerhuis stemt in met herstel van direct Brits bestuur over
Ulster, omdat de IRA weigert wapens in te leveren. Twee dagen later neemt de regering Blair het bestuur over
Noord-Ierland weer in handen.
6 mei 2000: IRA verklaart zich bereid wapens in depots op te slaan en stemt in met
internationale inspectie.
30 mei 2000: Londen draagt bestuur weer over.
1 juli 2001: Trimble treedt af omdat de IRA niet ontwapent.
1 augustus 2001: Londen en Dublin ontvouwen nieuw plan om het
Goede Vrijdag-akkoord te redden.
6 augustus 2001: De IRA stelt voor 'volledige en controleerbare' buitengebruikstelling van
zijn wapens. Trimble verwerpt het voorstel als onvoldoende.
10 augustus 2001: Londen schort de autonomie voor de tweede keer op om de protestanten en
katholieken tijd te geven het conflict over ontwapening op te lossen. Een dag later krijgen de Noord-Ieren de
touwtjes weer in handen.
21 september 2001: De Britse regering schort het zelfbestuur opnieuw op om het vredesproces
onder druk te zetten. Na een dag wordt de maatregel al opgeheven.
6 november 2001: Trimble wordt herkozen als premier, twee weken nadat de IRA voor het eerst
een deel van zijn wapens buiten werking stelde.
14 oktober 2002: De Britten schorten voor de vierde keer het zelfbestuur van Noord-Ierland
op, nadat bij huiszoekingen in de kantoren van Sinn Fein geheime regeringsdocumenten zijn gevonden.
3 maart 2003: De premiers van Groot-Brittannië en Ierland presenteren een
ontwerpverklaring om het vredesproces te redden.
20 oktober 2003: Sinn Fein, de UUP en de Britse en Ierse regeringen bereiken een akkoord dat
het vredesproces nieuw leven moet inblazen.
21 oktober 2003: De Britse regering kondigt verkiezingen aan voor de Noord-Ierse Assemblee
op 26 november.
(Bron: ANP)