Dit is het NOVA-archief. Vind en bekijk de NOVA-reportages, dossiers, en opinie-artikelen.

Mabel en Friso trouwen zonder toestemming

10 okt 03

Het kabinet heeft besloten geen toestemmingswet in te dienen voor het huwelijk van prins Johan Friso en Mabel Wisse Smit. Het paar heeft volgens premier Balkenende onvolledige en onjuiste informatie verstrekt over de relatie van Wisse Smit met topcrimineel Klaas Bruinsma rond 1990. Het paar zet het huwelijk toch door, maar prins Friso ziet af van zijn rechten op de troon. Balkenende heeft dat vrijdag aan de Tweede kamer geschreven.

Volgens de premier was er geen andere conclusie mogelijk toen hem in een gesprek met Wisse Smit op 3 oktober bleek dat zij hem eerder niet de waarheid had verteld over haar verhouding met de in 1991 doodgeschoten Bruinsma. Die was veel hechter dan zij eerder had toegegeven. 'Tegen onwaarheid is geen kruid gewassen', aldus Balkenende vrijdagmiddag op een persconferentie.

Het paar zelf biedt in een brief aan Balkenende zijn 'oprechte verontschuldigingen' aan aan de regering en de koningin. Het geeft toe 'onverstandig en naïef' gehandeld te hebben.

Prins Friso was al sinds het najaar van 2000 op de hoogte van Mabels 'vriendschap' met Bruinsma. Omdat zij niet betrokken was geweest bij diens criminele activiteiten zag hij geen beletsel voor een huwelijk. Om geen 'pijnlijke herinneringen' op te rakelen besloten de twee zo weinig mogelijk details aan de premier en de koningin bekend te maken over Mabels verleden.

Daardoor heeft Wisse Smit tijdens drie gesprekken met Balkenende in juni, voorafgaande aan haar verloving met Friso, niet de volledige waarheid verteld. Dat deed zij pas vorige week vrijdag, daags na de tv-uitzending van Peter R. de Vries, waarin een voormalige lijfwacht van Bruinsma verklaarde dat de topcrimineel en Mabel een liefdesrelatie hadden.

Wisse Smit blijft dat laatste ontkennen, maar geeft wel toe dat haar verhouding met Bruinsma 'intensiever' was dan ze eerder had gezegd. In 1989 was sprake van 'vriendschap', en daarna, toen ze zich bewust werd van Bruinsma's criminele activiteiten, bleef zij hem nog anderhalf jaar 'met enige regelmaat zien'. Balkenende gaf tijdens zijn persconferentie geen antwoord op de vraag of Mabel een seksuele relatie met Bruinsma heeft gehad.

De premier noemde de gang van zaken vrijdag 'niet goed voor het koninklijk huis, maar het woord crisis zou ik niet in de mond willen nemen'. Voor de koningin zijn de afgelopen dagen 'niet de makkelijkste' geweest, zei de premier.

Volgens Balkenende was bij zijn voorganger Kok in 2001 al bekend dat Wisse Smit Bruinsma kende. De AIVD (de vroegere BVD) heeft vorig jaar onderzoek gedaan naar haar antecedenten. Daaruit kwamen, net als uit het onderzoek kort voor de huwelijksaankondiging in juni dit jaar, geen bezwarende feiten naar voren. Balkenende onderstreepte vrijdag dat VVD-minister Remkes van Binnenlandse Zaken verantwoordelijk is voor het functioneren van de AIVD.

Dat het optreden van deze dienst nog een staartje krijgt, bleek vrijdag uit de reacties van Kamerfracties. Die willen snel worden bijgepraat over het AIVD-onderzoek. PvdA-kamerlid Kalsbeek noemde het 'pijnlijk' dat de dienst de juiste feiten niet boven tafel heeft gekregen.

In de Kamer was er veel lof voor het optreden van Balkenende. Volgens fractieleider Van Aartsen van de VVD heeft hij door zijn snelle optreden een crisis in de monarchie voorkomen. Ook Herben (LPF), Van der Vlies (SGP) en Marijnissen (SP) prezen de premier.

De AIVD wilde vrijdag geen commentaar geven. Oud-premier Kok was niet bereikbaar voor een reactie.

(Bron: ANP)


 
 

Extra Informatie

  •  
  •  

Het NOVA Archief

Vind en bekijk de reportages die zijn uitgezonden in NOVA in het NOVA-archief.

NOVA Archief