Balkenende antwoordt Kamer over Wisse Smit

Premier Balkenende blijft erbij dat er tot juni geen aanleiding was voor diepgravend onderzoek naar het verleden van Mabel Wisse Smit. Pas toen Wisse Smit in een gesprek op 23 juni aangaf dat ze tijdens haar omgang met maffiabaas Bruinsma op de hoogte was van zijn criminele activiteiten, concludeerde Balkenende dat door een huwelijk de belangen van de Staat in het geding zouden kunnen komen.

Ook volgens de Algemene Inlichtingen en Veiligheidsdienst (AIVD) was er nu nader onderzoek gewenst. Daarbij werd ook de omgang van Wisse Smit met de Bosnische diplomaat Sacirbey betrokken. De AIVD heeft uitgezocht of Wisse Smit betrokken was bij strafbare feiten en de conclusie was volgens Balkenende "geruststellend".

De premier beantwoordde hiermee vragen van de Kamer over het besluit van de regering om geen toestemming te vragen voor het huwelijk van Mabel Wisse Smit en prins Johan Friso. CDA, D66, PvdA, GroenLinks, ChristenUnie en SGP vinden dat het aanvullende AIVD-onderzoek in juni te snel en te vluchtig is geweest.

Een aantal fracties vroeg zich af waarom de geplande verloving op 30 juni niet was uitgesteld, zodat een uitgebreider onderzoek mogelijk was. Ze verbazen zich er over dat voor het extra onderzoek slechts twee dagen zijn uitgetrokken. Volgens Balkenende rechtvaardigden pas de begin oktober door Peter R. de Vries naar buiten gebrachte gegevens over de relatie tussen Wisse Smit en Bruinsma een diepgaander onderzoek.

Tijdens de eerste termijn van het debat zei D66-fractievoorzitter Dittrich dat zijn partij een parlementair onderzoek wil naar de manier waarop de AIVD haar werk doet. D66 is het niet eens met de conclusie van de premier dat de AIVD in de kwestie-Mabel "adequaat en tijdig" heeft gehandeld.

De premier ontkent dat hij in de kwestie-Wisse Smit iets heeft willen afschuiven op minister Remkes. In het Kamerdebat over de kwestie zei Balkenende dat hij alleen maar duidelijk wilde maken hoe de verantwoordelijkheden formeel zijn verdeeld.

Op de persconferentie waarin hij bekendmaakte dat het kabinet het parlement geen toestemming vraagt voor het huwelijk, zei de premier dat de AIVD onder verantwoordelijkheid van de minister van Binnenlandse Zaken valt. Onder anderen VVD-leider Van Aartsen en PvdA-fractievoorzitter Bos vonden dat niet chic.

Bevoegdheden AIVD
GroenLinks-fractievoorzitter Vos acht premier Balkenende verantwoordelijk voor het "drama" rond de verloving. Zij gelooft niet "dat het de bevoegdheden van de AIVD zijn geweest die een blokkade voor verdergaand onderzoek hebben opgeleverd". Ook LPF en PvdA verwijten Balkenende gebrek aan leiderschap. De SP en de VVD daarentegen leggen de schuld bij het paar zelf en vinden dat de premier juist heeft gehandeld.

Fractievoorzitter Verhagen van het CDA pleit ervoor dat de bevoegdheden van de AIVD worden uitgebreid. Hij vraagt zich af of de onderzoeken wel op de juiste wijze zijn gebeurd. De CDA-leider gaf het antwoord zelf: de AIVD kon niet meer doen, en heeft dus "tijdig en adequaat" gehandeld. "Maar dan rest de conclusie dat een secretaresse van een minister in Nederland beter gescreend wordt dan een lid van het Koninklijk Huis".

Commissie-stiekem
Verhagen liet weten dat de AIVD-commissie woensdag door het kabinet is ingelicht over de "incidentele zeilcontacten" die Wisse Smit met topcrimineel Bruinsma heeft gehad. Ook is de commissie bijgepraat over het bericht van RTL Nieuws dat Wisse Smit inzage heeft gehad in haar eigen dossier.

Verhagen en VVD-fractievoorzitter Van Aartsen kregen als enigen uitgelegd waarom het kabinet lange tijd in de veronderstelling verkeerde dat Wisse Smit en Bruinsma slechts "incidentele zeilcontacten" hadden gehad. Onlangs bleek dat Wisse Smit en Bruinsma veel inniger banden hadden.

PvdA-leider Bos was niet bij de besloten vergadering van de 'commissie-stiekem', omdat hij het debat vandaag wil kunnen voeren zonder dat hij over mogelijk geheime informatie moet zwijgen. De PvdA is normaal gesproken als een van de vier grootste Kamerfracties wel lid van de commissie die de AIVD controleert. SP-leider Marijnissen laat uit principe altijd verstek gaan.

Dossier verdwenen
Vandaag werd bekend dat een dossier over Mabel Wisse Smit uit de archieven van het ministerie van Buitenlandse Zaken is verdwenen. Mogelijk gaat het om een cv van Wisse Smit. Het dossier is aangemaakt toen Wisse Smit in 1992 bij het ministerie een aanvraag voor een onderzoek naar de Verenigde Naties indiende. De veiligheidsdienst van het ministerie heeft een onderzoek ingesteld.

(Bron: NOS Nieuws)