Economie klimt voorzichtig uit dal
13 nov 03
Na drie kwartalen van krimp lijkt de Nederlandse economie de weg naar boven te zoeken. Het bruto
binnenlands product steeg in het derde kwartaal met 0,1 procent in vergelijking met het tweede kwartaal. Dat
blijkt uit cijfers die het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) donderdag bekend heeft gemaakt.
De Nederlandse economie belandde in het eerste kwartaal officieel in een recessie. De term staat voor
minimaal twee kwartalen krimp ten opzichte van de voorgaande perioden. De economie kromp sinds het vierde
kwartaal van 2002 twee keer met 0,3 procent en in het tweede kwartaal van 2003 met 0,6 procent. Die dalende
trend is in het derde kwartaal gekeerd.
De economie staat er nu 0,8 procent slechter voor dan over de eerste negen maanden van 2002. In het derde
kwartaal lag de economische ontwikkeling 1,1 procent onder het niveau van dezelfde periode een jaar
eerder.
Alleen de overheid gaf meer uit. Huishoudens bleven in het derde kwartaal terughoudend met geld en kochten
vooral minder duurzame goederen. Bedrijven investeerden weer minder, maar de daling is de kleinste sinds eind
2001. Gebouwen en machines waren nog steeds niet in trek, maar ondernemers kochten wel meer computers en
zakenauto's.
Puur afgaand op de cijfers is de recessie ten einde, erkent H. Berendsen van de Stafgroep Economisch
Onderzoek Rabobank. Maar hij voegt eraan toe dat het te vroeg is om te stellen dat de Nederlandse economie
uit de problemen is.
Een licht positieve ontwikkeling noemt Berendsen het bestedingspatroon van de Nederlandse huishoudens.
Gezinnen geven dan wel minder uit dan een jaar geleden, maar vergeleken met het vorige kwartaal is de
terugval een halt toegeroepen. "En dat ondanks de dalende koopkracht, de teruglopende werkgelegenheid en het
warme weer in augustus en september, wat de consument ook niet bepaald aanzette tot aankopen.''
De nationale economie kan ook moed putten uit de recente cijfers uit de Verenigde Staten. De Amerikaanse
economie groeide in het derde kwartaal 7,2 procent op jaarbasis, wat volgens Berendsen neerkomt op een groei
van 1,8 procent ten opzichte van het tweede kwartaal. Aangezien de Amerikaanse groei niet louter uit de
defensiehoek komt, verwacht de Rabobank-econoom dat de Nederlandse uitvoer mogelijk al in het huidige
kwartaal van de aantrekkende Amerikaanse economie kan profiteren.
Berendsen waarschuwt wel voor te groot optimisme. "Daarvoor is onze concurrentiepositie te veel verslechterd,
als gevolg van de hoge loonkosten en de stevige koersstijging van de euro.'' Deze punten kunnen een krachtig
herstel van de uitvoer belemmeren.
Verder bestaat het gevaar dat de weinig florissante koopkrachtontwikkeling en de groeiende werkeloosheid roet
in het eten gooien. Bovendien zal de overheid, als belangrijkste motor van de nationale consumptie, een
stapje terug doen. Het effect van het vele geld dat ze nog steekt in vooral zorg en nationaal bestuur ebt
langzaam weg als de aangekondigde bezuinigingen in praktijk worden gebracht, schetst Berendsen.
(Bron: ANP)