Splitsing energiebedrijven in 2007

De door minister Brinkhorst van Economische Zaken voorgestelde splitsing van energiebedrijven als Nuon en Essent moet per 1 januari 2007 bij wet geregeld zijn. Dat heeft de D66-bewindsman woensdag aan de Tweede Kamer geschreven.

De bedrijven moeten volledig worden gesplitst in enerzijds een netwerkbedrijf en anderzijds een bedrijf dat de energie levert. Netwerkbedrijven moeten dan concurrerende leveranciers van stroom en gas toegang bieden tot de kabels en de buizen.

Brinkhorst denkt dat alleen zo eerlijke concurrentie in een vrije energiemarkt mogelijk is. Hij gaat daarmee een stap verder dan de Europese regelgeving voorschrijft en dan andere Europese landen van plan zijn.

De energiebedrijven zelf denken dat kan worden volstaan met een "juridische afsplitsing'' waarbij de zeggenschap over de netwerken los staat van de zeggenschap over de levering van gas of stroom. Brinkhorst wil echter dat ook de aandelen van de netwerkbedrijven terechtkomen bij investeerders die volledig los staan van de leveringsbedrijven. Hij denkt aan banken, pensioenfondsen en verzekeringsmaatschappijen.

De huidige aandeelhouders van de energiebedrijven zijn provincies en gemeenten. Hun netwerken staan voor zo'n 20 miljard euro in de boeken en de lagere overheden willen ze graag verkopen om geld vrij te maken voor nieuwe investeringen.

De provincies en gemeenten krijgen na de splitsing van de bedrijven de mogelijkheid de aandelen te verkopen. Te verwachten is dat de naar verhouding kleine energieleveranciers in Nederland een prooi worden voor grote buitenlandse energiebedrijven zoals het Duitse RWE of het Franse Edf. Nu al wordt zo'n 15 procent van de stroom in ons land geleverd door buitenlandse bedrijven, waaronder het Belgische Electrabel en het Duitse Eon.

De Algemene Energie Raad heeft gesuggereerd dat het kabinet kan aansturen op één grote Nederlandse onderneming, die zich in het Europese krachtenveld zou kunnen meten met concurrerende energiereuzen. Brinkhorst voelt daar niet voor.

De energiebedrijven zijn mordicus tegen het weghalen van de regionale distributienetten. Ze vormen het belangrijkste bezit en een stabiele inkomstenbron.

In een reactie stelt EnergieNed, de belangenvereniging van energiebedrijven in Nederland, dat het kabinet met dit voorstel een zware wissel trekt op "een betaalbare en betrouwbare energievoorziening in de toekomst''. Zonder netten neemt het financieringsvermogen van de bedrijven sterk af. Dat gaat ten koste van investeringen in de bouw van nieuwe centrales in Nederland. Uitbreiding van de productiecapaciteit in Nederland is hard nodig om dreigende schaarste vanaf 2007/2008 te voorkomen, aldus EnergieNed.

Volgens de organisatie dreigen er mogelijk faillissementen van de tot energieleveranciers gestripte Nederlandse bedrijven, omdat het zonder de netten als 'assets' op de balans moeilijker wordt om langetermijncontracten met producenten van stroom en gas af te sluiten.

(Bron: ANP)