Bloedbaden aan twee fronten in Irak

Bijna een jaar na de val van Bagdad is de internationale troepenmacht in Irak verwikkeld geraakt in een steeds bloediger verzetsstrijd van Irakezen. Het geweld van militante soennieten gaat onverminderd door en de opstand van een deel van de sjiietische bevolkingsgroep breidt zich verder uit.

Woensdag was een van de bloedigste dagen sinds de val van Saddam Hoessein, met mogelijk meer dan honderd doden, vooral Irakezen. De hoogste sjiietische geestelijke in Irak, Al-Sistani, heeft in een religieus decreet opgeroepen tot beëindiging van het geweld. Maar tot dusver heeft Muqtada al-Sadr, de leider van de opstandige sjiieten, alle pogingen om tot een staakt-het-vuren te komen, van de hand gewezen.

Een van de belangrijkste fronten lag woensdag in Fallujah, in de zogeheten soennitische driehoek in Centraal-Irak. De Amerikanen zijn daar een keihard offensief begonnen tegen opstandelingen. Er zouden woensdag zeker vijftig doden zijn gevallen, maar waarschijnlijk meer.

Door een aanval van een Amerikaanse F-16 op een terrein met een moskee zouden 25 tot veertig mensen zijn gedood. In en nabij het gebedshuis zouden zich opstandelingen hebben schuilgehouden. De Arabische zender al-Jazeera berichtte over de dood van nog eens 25 leden van een familie door een Amerikaanse raketaanval. Aan Amerikaanse zijde zouden er mogelijk tot vijftien doden zijn gevallen. De Amerikaanse strijdkrachten zijn evenwel terughoudend met berichten over gesneuvelde militairen.

De Amerikanen hebben Fallujah van de buitenwereld afgesloten. In de 300.000 zielen tellende stad is geen water of stroom meer. De voedselvoorziening zou al problematisch zijn geworden. Het plaatselijke ziekenhuis kan naar eigen zeggen de stroom gewonden niet meer aan.

Uit Ramadi, ook in de 'driehoek', kwamen woensdag eveneens berichten over hevige gevechten. Arabische nieuwszenders maakten melding van tientallen Iraakse doden. In de plaatselijke moskeeën zou zijn opgeroepen het gewapende verzet tegen de bezettingsmacht op te voeren. De straten van Ramadi waren woensdag nagenoeg verlaten, aldus ooggetuigen.

Een schotenwisseling tussen Amerikaanse militairen en demonstrerende Irakezen kostte ten westen van de Noord-Iraakse stad Kirkuk aan zeker tien Irakezen het leven. Ook een Amerikaanse militair kwam om. De Irakezen protesteerden tegen de Amerikaanse acties in Fallujah. Volgens de plaatselijke politiecommandant waren in Hawija ongeveer 1500 betogers op de been. Een aantal demonstranten zou het vuur op Amerikaanse militairen hebben geopend, die daarop terugschoten.

In het zuidelijke landsdeel gaat de strijd tussen militairen van de internationale coalitie en gewapende aanhangers van de ambitieuze sjiietische geestelijke Muqtada al-Sadr verder. In onder meer Nasiriya, Karbala en Al-Kut liep het verder uit de hand. Bulgaarse troepen in Karbala hebben de Amerikanen gevraagd versterkingen te sturen. De Bulgaarse chef-staf Nikola Kolev zei in Sofia dat de 480 manschappen in Irak "ook helemaal geen mandaat hebben om betrokken te zijn bij een gewapend conflict".

Bij gevechten in Karbala hebben Poolse militairen een belangrijke medestander van Al-Sadr gedood. Ook twee andere militanten en vijf Iraanse voorbijgangers kwamen om, meldden functionarissen woensdag. Het slachtoffer is Murtada al-Mussawi, het hoofd van Al-Sadrs kantoor in Karbala.

Oekraïense militairen hebben woensdag na zware gevechten met sjiietische opstandelingen al-Kut verlaten. De volgelingen van Al-Sadr hebben de stad, 180 kilometer ten zuiden van Bagdad, nu in handen, aldus het Oekraïense ministerie van Defensie. De militairen hergroeperen zich in hun basiskamp.

(Bronnen: ANP/AFP/DPA/Reuters)