Rapport-Butler mild over Blair

Het rapport-Butler constateert ernstige tekortkomingen in de manier waarop de Britse geheime dienst informatie heeft vergaard over Irak, maar pleit premier Blair daarvan vrij. Het is de commissie niet gebleken dat de regering de geheime dienst ongeoorloofd onder druk heeft gezet, dat feiten zijn gemanipuleerd, of dat het publiek misleid is.

Lord Butler stelt vast dat Saddam Hoessein "waarschijnlijk" niet beschikte over massavernietigingswapens, waar de inlichtingendienst wel van uitging en wat de belangrijkste reden was voor de regering-Blair om deel te nemen aan de oorlog tegen Irak. Veel materiaal dat de geheime dienst aandroeg bleek onbetrouwbaar, zegt Lord Butler, en is ook door de regering onvoldoende geverifieerd.

De bewering dat Irak binnen 45 minuten met chemische en biologische wapens een aanval op het Verenigd Koninkrijk kon inzetten was ondeugdelijk, stelt Butler, en had niet in het dossier mogen worden opgenomen dat gebruikt werd ter rechtvaardiging van de oorlog. Butler noemt die gewraakte bewering "overdreven".

De informatie over Irak werd verzameld onder leiding van John Scarlett, het aanstaande hoofd van de geheime dienst MI6. Ondanks de fouten die hij gemaakt heeft, hoopt Lord Butler dat Scarlett zijn nieuwe functie zal aanvaarden.

De Liberaal-Democraten hadden geweigerd zitting te nemen in de commissie-Butler, omdat die zich moest beperken tot het werk van de inlichtingendiensten en zich moest onthouden van een politiek oordeel. Om die reden trokken de Conservatieven zich snel uit de commissie terug.

De toon in het rapport-Butler is veel gematigder dan die in het rapport van de Amerikaanse Senaatscommissie over de manier waarop de CIA informatie vergaarde over Irak, dat vrijdag verscheen. Butler wijst geen enkele schuldige aan, en spreekt slechts in algemene bewoordingen over een te nauwe band tussen de geheime dienst en de regering. Hij beveelt een grotere afstand aan tussen de regering en de inlichtingendiensten.

In het Lagerhuis heeft Blair erkend dat het bewijs voor het bezit van massavernietigingswapens van Irak niet voldoende onderbouwd bleek te zijn. Hij onderschrijft alle conclusies van de commissie, maar blijft er bij dat "de wereld een veiliger plaats is zonder Saddam Hoessein".

Voor oppositieleider Howard heeft de premier alle geloofwaardigheid verloren. Hoewel de geheime dienst fouten heeft gemaakt, werd informatie met voorbehoud aangedragen, vaak met de aantekening dat er weinig informatie voor handen was. Van die omzichtigheid bleek in de presentatie van Blair voor de oorlog niets meer. "Zonder twijfel" beschikte Saddam over verboden wapens, hield Blair het Lagerhuis herhaaldelijk voor. Ook de liberale leider Kennedy neemt het Blair kwalijk dat hij ten onrechte geen ruimte voor twijfel liet.

(Bron: NOS Nieuws)