Proces tegen Lynndie England begonnen

Een Amerikaanse militaire rechtbank is begonnen aan een hoorzitting over het lot van soldate Lynndie England. Deze 21-jarige is beschuldigd van onder andere mishandeling en vernedering van gevangenen in de Iraakse Abu Ghraib-gevangenis bij Bagdad.

Foto's van haar optreden in het beruchte cellencomplex, waaronder een van England die een liggende, naakte gedetineerde aan een halsband houdt, wekten internationaal afschuw. De rechtbank, formeel een militaire 'commissie', moet bepalen of England, die vastzit op een militaire basis in Fort Braggs (North-Carolina), voor de krijgsraad moet verschijnen. Bij een eventuele veroordeling kan ze tot 38 jaar celstraf krijgen.

De advocaten van England vinden dat hun cliënt ten onrechte de zondebok is geworden van een in hun ogen mislukt Amerikaanse beleid in Irak. De juristen hebben volgens Amerikaanse media gepoogd om minister van Defensie Rumsfeld en vice-president Cheney te mogen horen tijdens de zitting, maar dat werd afgewezen.

England zelf heeft al eerder verklaard alleen orders te hebben opgevolgd. Volgens haar vonden haar meerderen de vernederingen een goede tactiek om gevangenen loslippiger te maken. "Je doet het prima, ga zo door, zeiden ze tegen ons", aldus de soldate eerder dit jaar. "Ik vond het wel een beetje vreemd", voegde England eraan toe.

England werd op 7 mei in staat van beschuldiging gesteld. Ze zei enkele maanden geleden niet het idee te hebben iets verkeerd te hebben gedaan. "We deden slechts wat ons werd opgedragen". England is intussen zwanger. Volgens Amerikaanse media is de vader van haar kind Charles Graner, een van de zes anderen die in het Iraakse gevangenisschandaal zijn aangeklaagd.

De Amerikaanse generaal die de leiding had in de Abu Ghraib-gevangenis zei dinsdag tegen de BBC dat de mishandelingen voor haar verborgen zijn gehouden. Volgens Janis Karpinski hebben hogere instanties - misschien wel het Witte Huis of het ministerie van Defensie - opdracht gegeven haar onwetend te laten van alles wat zich bij de verhoren van de gevangenen afspeelde.

Vorige maand vertelde Karpinski dat "van bovenaf" de opdracht was gekomen dat de gevangenen "als honden" moesten worden behandeld. Dinsdag verklaarde ze dat een "betrouwbare getuige heeft verklaard dat ik niet alleen niet bij de vergaderingen was over de verhoren, maar dat er specifieke maatregelen waren genomen om te verzekeren dat ik geen toegang had tot de ruimten waar zich dat afspeelde en dat ik ook geen informatie kreeg over de verhoren".

Karpinski, die verantwoodelijk was voor de militaire politie-eenheid die de gevangenis runde, is geschorst, maar zij is niet aangeklaagd. In Irak zelf hield het geweld dinsdag onverminderd aan.
Geweld Bagdad
In de hoofdstad Bagdad kam een hoge politiefunctionaris om het leven toen een bom langs de kant van de weg vlak bij zijn auto ontplofte. Twee ondergeschikten die bij hem in de wagen zaten, raakten gewond. Door een aanslag vlak buiten de stad Baquba, ten noorden van Bagdad, werden zes Irakezen gedood doordat een autobom ontplofte. Elders kwamen nog eens vijf Irakezen om het leven.

De Amerikaanse strijdkrachten verloren deze week al zeker vier militairen door geweld in Irak. Met een aanslag op een oliepijpleiding in het noorden van Irak werden dinsdag de olieleveranties aan buurland Turkije onderbroken. Door de pijplijn stroomde sinds juni weer olie, nadat hij na een serie van aanslagen tien maanden buiten gebruik was geweest.

(Bron: ANP/DPA/AFP)