Iraakse sjiieten klaar voor verkiezingen

Na weken van onderhandelingen hebben de sjiieten in Irak donderdag een gezamenlijke kieslijst voor de stembusgang van 30 januari gepresenteerd. Naast sjiieten steunen ook enkele groepen soennieten, Koerden, Turkmenen en Yazidi's de Verenigde Iraakse Alliantie.

De coalitie heeft de zegen van grootayatollah Ali al-Sistani, de belangrijkste religieuze leider van de sjiieten in Irak. Door deze aanbeveling maakt de lijst een goede kans bij de verkie-zingen. Sjiieten vormen de meerderheid in Irak, maar bleven in de politiek altijd buiten spel.

In de alliantie komen 22 partijen en bewegingen samen zoals de Islamitische Dawa Partij, de Opperste Raad voor de Islamitische Revolutie in Irak en het Iraaks Nationaal Congres van Ahmed Chalabi, de oud-favoriet van het Pentagon. De lijst telt 228 kandidaten van wie eenderde vrouw is.

"Dit is een gezamenlijke lijst die alle Irakezen vertegenwoordigt, niet alleen sjiieten", zei Hoessein al-Sharistani. Deze voormalige kernfysicus bemiddelde namens al-Sistani de afgelopen twee maanden met de verschillende partijen en groepen om tot een gezamenlijke lijst te komen.

Op de kieslijst ontbreekt de naam van Muqtada al-Sadr die al twee keer in opstand kwam. Die doet volgens een zegsman van de coalitie niet mee omdat hij zich niet heeft geregistreerd. Hijbenadrukte dat al-Sadr de sjiitische religieuze autoriteiten steunt om vrije verkiezingen te houden.

Het feit dat de sjiieten met een kieslijst komen, verhoogt de druk op de soennieten om zich ook te verenigen. Vorige week maakten namelijk ook al de twee belangrijkste Koerdische partijen (KDP en PUK) bekend dat zij met een gezamenlijke kandidatenlijst zullen komen.

De soennieten hebben sinds de stichting van de staat Irak steeds de politieke macht in handen gehad hoewel zij maar ongeveer 20 procent van de bevolking vormen. Het verzet sinds de val van president Saddam Hoessein komt dan ook vooral voort uit de soennitische gemeenschap.

Twee soenniitische partijen hebben al wel te kennen gegeven deel te willen nemen aan de verkiezingen op 30 januari voor een Nationaal Assemblee van 275 zetels. Het gaat om Islamitische Partij en de Nationale Democratische Partij. Het is nog niet bekend of zij zich hebben ingeschreven.

De vrees bestaat dat de verkiezingen worden verstoord door aanslagen van de soennitische opstandelingen. De invloedrijke soennitische Vereniging van Moslim Geleerden riep op tot een boycot van de verkiezingen uit protest tegen de Amerikaanse aanval op het verzetsbolwerk Fallujah.

Op de lijst van de Verenigde Iraakse Alliantie staat ook het stamhoofd van de soennitische Shamar, sjeik Fouaz al-Jarba (een neef van interim-president Ghazi al-Yawar). Deze invloedrijke stam is vooral dominant rond de noordelijke stad Mosul waar opstandelingen de laatste weken zeer actief zijn.

Een zegsman van de Iraakse interim-premier Iyad Allawi ontkende trouwens donderdag dat die zich had uitgesproken om de verkiezingen over een aantal dagen te spreiden zodat ook inwoners van onveilige provincies zouden kunnen meedoen. Volgens de zegsman was Allawi verkeerd geciteerd.

(Bron: ANP/RTR)