Tsunami mogelijk aanleiding voor vrede in Atjeh

De tsunami's die vooral de Indonesische provincie Atjeh zwaar hebben getroffen, vormen mogelijk de aanleiding voor een permanente oplossing van het conflict tussen de rebellen in Atjeh en de regering. Vice-president Jusuf Kalla zei vrijdag dat Indonesië een blijvend bestand wil. Twee dagen eerder had de leider van de separatisten de huidige situatie daar al een goede gelegenheid voor genoemd.

Kalla sprak met de pers tijdens een bezoek aan de zwaar getroffen hoofdstad Banda Atjeh van de provincie op de noordpunt van Sumatra. Hij zei dat een wapenstilstand, waarover tot nu toe is gesproken, niet genoeg is. "Een staakt-het-vuren betekent dat je nu stopt en een andere dag doorgaat met vechten. Nee, wij maken het permanent", aldus Kalla.

In Atjeh strijdt de Beweging Vrij Atjeh (GAM) al 28 jaar voor onafhankelijkheid. Ruim twee jaar geleden werd vredesoverleg tussen Jakarta en de GAM afgebroken. Direct na de zeebeving op 26 december, waarvan de gevolgen meer dan 110.000 mensen in de provincie het leven kostten, heeft de GAM een eenzijdige wapenstilstand afgekondigd om de hulpverlening niet te belemmeren.

The Jakarta Post meldde vrijdag dat onbekenden deze week schoten hebben gelost op een groep van 25 Indonesische hulpverleners en de agenten die hen beschermden. Volgens de politie waren de daders waarschijnlijk separatisten, die het op de agenten hadden gemunt. Niemand raakte gewond. De GAM ontkent stellig acties te hebben uitgevoerd en zegt zich te houden aan haar eenzijdig afgekondigde bestand.

Op Sri Lanka heeft Unicef de rebellen aldaar tegen zich in het harnas gejaagd. Het kinderfonds van de Verenigde Naties beschuldigt de Tamil Tijgers, die strijden voor een eigen Tamilstaat in het noordoosten van de eilandstaat, van het rekruteren van kinderen uit opvangkampen voor slachtoffers van de tsunami's. De Tamil Tijgers zijn woedend over deze naar hun zeggen "valse beschuldigingen".

Mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch berichtte juist vrijdag dat de rebellen nog steeds minderjarigen ronselen voor hun gewapende strijd. De Tamil Tijgers en de regering sloten in 2002 een bestand, maar dat heeft nog steeds niet geleid tot een vredesakkoord.

Duizenden inwoners van door tsunami's getroffen vissersdorpen in Zuid-Thailand beklagen zich over trage hulpverlening. Circa 3450 dorpelingen verblijven in een opvangkamp. Zij wachten op financiële hulp om hun gewone leven te kunnen hervatten, maar van gecoördineerde hulp is volgens hen geen sprake. Wel komen hulpverleners af en toe contant geld uitkeren, maar niet genoeg en niet voor iedereen. Om ervoor in aanmerking te komen, moeten de Thai kunnen aantonen dat ze echt slachtoffer zijn. Daarvoor zijn een hoop papieren nodig.

Voor de coördinatie en bevordering van de hulpverlening aan de getroffen landen gaan de Verenigde Naties een speciale gezant benoemen. Landen die hulp bieden, hadden de VN tijdens een conferentie in Jakarta om de aanstelling van zo'n coördinator gevraagd. VN-chef Kofi Annan denkt volgende week te kunnen melden, wie de speciale gezant wordt. Hij zei dat op Mauritius, waar hij een conferentie bijwoont van kleine eilanden die door tsunami's zijn getroffen.

Voor alle getroffen landen geldt, dat zij haast moeten maken met het wegspoelen van zeewater uit agrarische gebieden. Daarvoor heeft de VN-landbouworganisatie FAO vrijdag gewaarschuwd. De tsunami's hebben in de landen rond de Indische Oceaan landbouwgrond overspoeld met zout water. Als het land opdroogt, blijft het zout achter en wordt de grond voor landbouw onbruikbaar.

(Bron: ANP/Reuters/AFP/DPA)