Akkoord over verklaring VN-top
14 sep 05
De 191 landen van de Verenigde Naties zijn het dinsdag eens geworden over een verklaring van 36 pagina's
over ontwikkelingssamenwerking, mensenrechten, terrorismebestrijding en hervormingen van de VN zelf. Het
akkoord werd bereikt aan de vooravond van de top waar koningen, presidenten en premiers uit zeker 150 landen
present zullen zijn.
Het stuk is een compromis waarover maanden is onderhandeld. De basis van het document was een verklaring die
door VN-baas Kofi Annan en half jaar geleden was opgesteld. De afgelopen dagen zag het er nog naar uit dat er
voor het begin van de grootste top ooit, geen overeenstemming bereikt zou worden over de tekst, maar onder
leiding van de voorzitter van de Algemene Vergadering, Jean Ping uit Gabon, lukte dat op het laatste moment
toch.
De eerste reacties zijn positief. De Verenigde Staten betitelden het stuk als "een zeer goed begin". "We
hebben niet alles gekregen wat we wilden maar we moesten een compromis sluiten", aldus onder-minister van
Buitenlandse Zaken Burns. Ook de Britten reageerden enthousiast. "Dit is een geweldig resultaat", zei de
Britse VN-ambassadeur Emyr Jones Parry, als huidig EU-voorzitter mede namens de Europese Unie.
VN-chef Kofi Annan noemde het stuk "een belangrijke stap voorwaarts". Hij kon echter niet verbloemen dat hij
meer van de verklaring had gewild. Annan sprak vooral zijn teleurstelling uit over het feit dat zaken als
non-proliferatie van nucleaire technologie en ontwapening buiten de tekst zijn gehouden. "Dat is een echte
schande", zei hij.
Voor Nederland waren premier Balkenende, minister Bot (Buitenlandse Zaken) en minister Van Ardenne
(Ontwikkelingssamenwerking) juist in New York aangekomen. Balkenende was tevreden over de uitkomst van de
onderhandelingen, maar kondigde aan de komende dagen en de maanden erna nog "te knokken" voor verdere
verbeteringen.
Pluspunten zijn volgens de premier dat er afspraken in staan over ontwikkelingssamenwerking en het halen van
de zogenoemde millenniumdoelen over het bestrijden van armoede, slechte gezondheidszorg, honger en de
afwezigheid van onderwijs.
Verder was Balkenende verheugd over de op te richten vredescommissie van de VN die landen gaat helpen in de
eerste wederopbouwfase na een gewapend conflict), over het principe van de 'verantwoordelijkheid om te
beschermen' (VN-lidstaten moeten ingrijpen als ergens genocide of oorlogsmisdaden dreigen), over de
hervormingen van het management van de VN en over terrorisme.
Als tegenvallers noemde Balkenende dat er geen overeenstemming is over het oprichten van een nieuwe
mensenrechtenraad, die de oude slecht werkende mensenrechtencommissie moest vervangen. Ook staat er tot
teleurstelling van Balkenende niets in de tekst over ontwapening en een verbod op de verspreiding van wapens.
Ook is er bij lange na geen akkoord over een uitbreiding van de Veiligheidsraad, maar dat werd ook al niet
meer verwacht.
Balkenende wilde niet meegaan in kritiek op de Verenigde Naties zelf. "Een VN in verwarring kunnen we niet
hebben met de huidige toestand in de wereld. De VN is geen praatfabriek. Er is geen alternatief voor de VN.
Als die er niet was, zouden we hem moeten oprichten."
(Bron: ANP/AFP)