Kamer blokkeert Afghanistan-debat niet langer

PvdA, VVD en SP blokkeren niet langer een inhoudelijk debat over de voorgenomen bijdrage van het kabinet aan de NAVO-missie ISAF in de Afghaanse provincie Uruzgan. De partijen besloten hun blokkade op te heffen na een nadere toelichting van premier Balkenende vrijdag op het op 22 december vorig jaar geuite 'voornemen' om militairen te sturen.

Balkenende maakte meer dan voorheen duidelijk dat het kabinet de missie echt wíl. ,,Het kabinet wil bijdragen aan de ISAF-missie in Afghanistan. Wij willen de bevolking van Afghanistan helpen", aldus de premier. Hij zei een einde te willen maken aan ,,een hoop procedureel gedoe" en ,,veel onduidelijkheid". ,,Wat het kabinet betreft is het glashelder: we gaan." Overigens is het kabinet nog steeds van plan een definitieve knoop pas door te hakken ná het debat met de Tweede Kamer.

Ellende
Op 22 december waren het de D66-ministers Brinkhorst en Pechtold die met nadruk verkondigden dat het kabinet geen besluit had genomen, maar slechts een voornemen had geuit. Nu liet Balkenende duidelijk merken dat ,,de wens" naar Afghanistan te gaan ,,door alle bewinslieden wordt gedragen". Toch zei Brinkhorst opnieuw dat het kabinet vrijdag ,,geen nieuw besluit" heeft genomen. Wie er in de semantische discussie over 'voornemens', 'bereidheid' bij te dragen en 'besluiten' gelijk heeft, zou een eindeloze discussie kunnen worden, maar PvdA, VVD en SP besloten vrijdag daar maar mee op te houden.

Balkenende was nog niet uitgesproken, of VVD-aanvoerder Van Aartsen liet al weten dat wat hem betreft de obstakels voor een parlementair debat zijn verdwenen. De PvdA zei dat het kabinet met ,,veel omhaal van woorden" hetzelfde heeft gezegd als vorige maand. ,,Maar verder procedureel gesteggel is onverantwoord", aldus Kamerlid Koenders. PvdA-leider Bos voegde er aan toe dat het,,het kabinet zo langzamerhand van ellendeaan elkaar hangt."

Hobbels
De Kamer gaat dinsdag in een procedurevergadering beslissen hoe het nu verder moet. Er zullen in elk geval hoorzittingen en (besloten) briefings door de hoogste militair generaal Berlijn komen. De VVD wil NAVO-chef De Hoop Scheffer zeker uitnodigen voor de hoorzittingen, net als Amerikaanse en Britse (onder)ministers van Buitenlandse Zaken of Defensie. Mogelijk dat Kamerleden ook nog een korte reis naar Afghanistan zelf maken.

Het uiteindelijke Kamerdebat kan dan waarschijnlijk begin februari plaatsvinden. Als de missie doorgaat, vertrekken de militairen eind mei naar Uruzgan. Maar de laatste hobbels zijn nog lang niet genomen. De partijen D66, SP, GroenLinks en LPF zijn tegen het kabinetsvoorstel in zijn huidige vorm. De VVD is positief, maar ook het CDA heeft nog twijfels. De SGP en de ChristenUnie hebben een positieve grondhouding. De PvdA heeft grote twijfels, maar sluit instemming niet uit.

Onzin
En, mocht een Kamermeerderheid het kabinet steunen, dan is er nog altijd de mogelijke dreiging van een kabinetscrisis op instigatie van de kleinste regeringspartij D66, al werd die door partijleider Dittrich en vicepremier Brinkhorst donderdag ernstig getemperd. Dittrich moest vrijdag ontkennen dat hij in het RTL Nieuws opnieuw verhuld met een crisis had gedreigd met het volgende citaat: ,,Ik kan me niet goed indenken dat zo'n missie doorgaat zonder dat D66 instemt". In een reactie op zijn eigen optreden in het RTL Nieuws zei Dittrich: ,,Wat een onzin om te suggereren dat ik met een crisis heb gedreigd! Luister nou, jongen: het hangt me zó de keel uit dat alles wat ik zeg als een dreiging wordt opgevat. Wij hopen andere partijen ervan te overtuigen dat we niet naar Afghanistan moeten, en we maken zelf na het debat de balans op."