Strijd tussen Verdonk en Rutte

De strijd tussen Rita Verdonk en Mark Rutte om het lijsttrekkerschap van de VVD is woensdag in losgebrand.

De minister voor Vreemdelingenzaken en Integratie wekte met haar uitspraken over haar daadkracht en duidelijkheid direct de ergernis van haar tegenstrever Rutte. VVD-minister Zalm hield het later op de dag op "aanloopproblemen".

Verdonk koos de BouwRAI in Amsterdam als podium om zich te presenteren, maar ontlokte temidden van de door haar bejubelde ondernemers slechts een lauw applaus toen ze begon met de woorden: "Ik doe het". De belangrijkste reden voor haar om zich kandidaat te stellen, is te voorkomen dat Nederland volgend jaar een "een rampzalig links kabinet" krijgt van PvdA, SP en GroenLinks. Verdonk noemt zichzelf "niet links, niet rechts, maar recht door zee."

Ze benadrukte dat ze gaat voor de "de inhoud, de boodschap" en dat daadkracht haar belangrijkste onderscheidende eigenschap is in vergelijking met Mark Rutte. "Ik wil Nederland eens flink opschudden", zei Verdonk. Ze ging niet zover te zeggen dat het Rutte ontbreekt aan daadkracht. "Het is een beetje uitdagen. Dat moet kunnen, zeker binnen de VVD."

De huidige staatssecretaris van Onderwijs reageerde vanuit Duitsland voor de camera's van RTL en de NOS niettemin not amused. "Ik ga niet met modder terugsmijten. Het is onzin wat zij heeft gezegd. Het is beledigend voor de VVD-leden. Ik roep haar nogmaals op het debat over de inhoud te voeren", aldus Rutte. Hij gaat ervan uit dat hij de VVD-leden ervan kan overtuigen dat het liberalisme het beste af is in zijn handen.

Fractievoorzitter in de Tweede Kamer Van Beek kan zich de geprikkelde reactie van Rutte goed voorstellen. Hij noemde Verdonks woorden "niet plezierig" en hoopt dat het gevecht tussen de twee niet ontaardt in een richtingenstrijd. Minister Zalm probeerde de rimpelingen glad te strijken. Hij noemde beiden daadkrachtig. "Verschil in daadkracht kan het niet zijn." Wat hij woensdag had gezien, noemde hij aanloopproblemen. Hij denkt dat de kandidaten toch nog een positieve en faire campagne gaan voeren, waarbij "ze zichzelf presenteren en niet teveel praten over anderen."

VVD-prominenten hebben zich tot nu toe nauwelijks uitgelaten over Verdonk als kandidate. Zelfs coryfee Wiegel wil niet reageren. Wel is er de steun van oud-VVD-leider Bolkestein en Eurocommissaris Kroes en dat vindt Verdonk "een bijzonder grote eer."

Verdonk vond overleg met de partijtop voorafgaand aan haar kandidatuur niet nodig. Ze had vlak voor haar aankondiging vorige week alleen Zalm telefonisch ingelicht. "Om je kandidaat te stellen heb je de partijtop niet nodig."

Mocht de bewindsvrouw haar strijd van Rutte verliezen, dan wil ze wel op de lijst staan om voor de VVD de Tweede Kamer in te gaan. Plannen voor een eigen partij heeft ze niet, zei ze lopend tussen de bouwstands in de Rai door. Verdonk ging kort in op een paar thema's zoals de bureaucratie bij de politie en in de zorgsector. Ze wil niet meer dat vier patiënten op één kamer moeten in verpleeghuizen. Maar uit cijfers van VWS blijkt dat inmiddels 45.000 van de 64.000 bewoners van verpleeghuizen nu een- of tweepersoonskamers hebben. Voor 15.000 is zo'n kamer in aanbouw. De politie is bezig de rompslomp te beperken maar het kan nog beter, aldus een woordvoerder. Het schrappen van een kwart van alle regelgeving is sowieso een doelstelling van het huidige kabinet.

De liberale weigerde woensdag op andere onderwerpen in te gaan en in detail te treden over hoe ze haar doelen wil bereiken. Dat komt later pas, zei ze. "Ik heb overal een mening over, maar die ga ik nu niet met u delen." Ze zei uit te kijken naar het debat met Rutte en de derde kandidate, Kamerlid Veenendaal.

Verdonk had woensdag in De Telegraaf aangegeven dat zij een regeringscoalitie met de PvdA na de verkiezingen niet uitsluit en dat zij zich niet tegen andere partijen wil afzetten. Rutte wil dat juist wel doen en sprak eerder al een hele duidelijk voorkeur uit voor verder regeren met het CDA.

(Bron: ANP en Het Parool)