Fel protest Kamer tegen geheime gevangenissen

Het kabinet moet er alles aan doen om de Verenigde Staten er van te overtuigen te stoppen met het gebruik van geheime gevangenissen.

Die oproep deed de gehele Tweede Kamer woensdag tijdens een spoeddebat over de recente onthulling van de Amerikaanse president Bush dat zijn land gebruikmaakt en zal blijven maken van geheime CIA-detentiecentra voor de opvang van belangrijke terroristen.

PvdA, D66, GroenLinks en SP deden daar een schepje bovenop. Zij uitten scherpe kritiek op de manier waarop het kabinet tot nu toe is omgegaan met de Amerikaanse geheime gevangenissen. "De VS is blind en doof geweest voor de bondgenoten", zei PvdA-woordvoerder Koenders. "Er is sprake van een vertrouwensbreuk", vond het D66-Kamerlid Fatma Koser Kaya. En voor de SP heeft de VS zich door zijn "leugenachtig gedrag" gekwalificeerd voor de lijst van schurkenstaten. "De Nederlandse regering gedoogt door zijn gedrag de schending van mensenrechten", aldus woordvoerder Harry van Bommel.

Minister Bernard Bot van Buitenlandse Zaken gaf toe dat de kwestie voor "een deuk" in de vertrouwensrelatie met de Amerikanen heeft gezorgd. Het was voor hem een "immense teleurstelling. Maar Nederland accepteert niet dat een systeem van geheime gevangenissen blijft bestaan," aldus de bewindsman. Hij wil samen met zijn EU-partners proberen een duidelijke politieke verklaring op te stellen tegen het gebruik van geheime gevangenissen.

In een openhartig gesprek met zijn Amerikaanse ambtsgenote Gondoleezza Rice, eerder deze week, kreeg hij opnieuw de verzekering dat Nederland niet is gebruikt voor het geheime CIA-programma. Wat dat betreft, is er "geen sprake van een vertrouwensbreuk". Zij wilde hem echter niet vertellen of andere Europese landen wel betrokken zijn geweest bij het programma.

Bot wil nu het CIA-programma even stilligt van de gelegenheid gebruikmaken om samen met de Europese Unie de Amerikanen ervan te overtuigen dat er een andere, even effectieve manier bestaat om de terroristische verdachten uit te horen en toch een behoorlijke procesgang te bezorgen. Dat zou bij voorbeeld kunnen door het gat te dichten wat nu nog in de Geneefse conventies bestaat over de behandeling van mensen die niet in de categorie krijgsgevangenen vallen en ook niet bestempeld kunnen worden als gewone criminelen.

(Bron: ANP)