Bot: Ik voelde mij bekocht

Minister Bernard Bot van Buitenlandse Zaken voelt zich "bekocht" door zijn Amerikaanse ambtgenote Condoleezza Rice.

De bewindsman had na een pittige discussie in de NAVO-raad vorig jaar december over de behandeling van statenloze strijders de indruk overgehouden dat de VS geen gebruik maakten van geheime gevangenissen.

Dat de Amerikaanse president George Bush een week geleden onthulde dat er wel degelijk een geheim CIA-programma bestond voor de heimelijke detentie van belangrijke terroristen, was voor hem een "immense teleurstelling". Bot zei dat woensdag in een spoeddebat in de Tweede Kamer over de geheime CIA-cellen.

De minister wees erop dat hij veel werk en inspanning had geleverd om een goede relatie met de VS op te bouwen. Toch is van een vertrouwensbreuk volgens hem geen sprake, zoals de oppositie vond. Bot houdt het op een "deuk". Hij meent dat er meer openheid moet zijn naar Nederland als goede bondgenoot.

Volgens Bot had juist hij als minister alle moeite gedaan om informatie van de Amerikanen te krijgen en hun duidelijk te maken dat Nederland het niet eens is met oncontroleerbare detentie, ook al gaat het om terroristen. Daarmee verweerde hij zich tegen felle kritiek van de oppositie dat hij naïef was en geen invloed had. Als hij een Calimero was, zoals de PvdA hem inwreef, dan was hij in ieder geval de grootste Calimero van de 25 EU-landen.

De hele Tweede Kamer drong erop aan dat het kabinet er alles aan doet om de VS ertoe te bewegen te stoppen met de geheime kampen. Bush heeft echter gezegd van deze cellen gebruik te blijven maken, mocht dat nodig zijn. Bot had al, in een telefoongesprek maandag met Rice, nogmaals kenbaar gemaakt dat Nederland daar geen begrip voor heeft. Zijn Amerikaanse ambtgenote verzekerde Bot dat de VS Nederland niet hebben gebruikt voor het CIA-programma en nooit afspraken met Nederland heeft geschonden.

Het kabinet wil geen consequenties verbinden aan de voorzetting van de cellen in de richting van de VS. Bot wil wel samen met de Europese Unie blijvend druk uitoefenen om de Amerikanen ervan te overtuigen dat er andere manieren zijn om voorname terroristische verdachten te verhoren en een behoorlijke procesgang te geven.

Topjuristen bekijken nu het 'gat' in de Geneefse Conventie tussen krijgsgevangenen en grote criminelen. De bewindsman wil niet aansturen op een veroordeling in de VN-mensenrechtenraad, wat de PvdA bepleitte. Dat gaat in zijn ogen te ver, omdat de VS dan terechtkomen in het rijtje schurkenstaten.

Bot zei na het debat wel dat je dit soort types niet onder het genot van een kopje thee en koekjes allerlei informatie kan ontfutselen. "Daar is wel een krachtiger aanpak voor nodig. Vergeet niet dat terroristen erop uit zijn ons te vernietigen."

Maar de VS kunnen volgens hem niet op één lijn worden gesteld met landen als Noord-Korea en Birma. "De VS staan open voor argumenten en zijn bepaald geen dictatuur."

(Bron: ANP)