Balkenende hekelt 'angstwekkende stilte' intellectuelen

Premier en CDA-lijsttrekker Jan Peter Balkenende is teleurgesteld in intellectuelen, kunstenaars en schrijvers omdat ze zich niet laten horen in het publieke debat over de problemen in de Nederlandse samenleving.

"Waar is het maatschappelijk engagement van intellectuelen, schrijvers en kunstenaars gebleven? Waarom die bijna angstwekkende stilte?", vraagt Balkenende in een brief aan schrijver Harry Mulisch. Volgens hem zou de Nederlandse intelligentsia de politiek, net zoals vroeger, steeds een spiegel moeten voorhouden.

"Voor ons, mensen van de alledaagse politiek, is het vaak ploeteren. Gevangen als we zijn in cijfers, regels, beleid, vergrijzingsommen en rekenmodellen, worstelen we ons noodgedwongen van compromis naar compromis." Balkenende zou het "verfrissend, hoewel misschien niet altijd even aangenaam" vinden als de politiek geconfronteerd wordt met "een Grand Design, een brede visie, een ideaal". Dat scherpt de geest, schrijft hij.

De brief aan Mulisch staat in Balkenendes boek 'Aan de kiezer. Brieven van Jan Peter Balkenende' dat hij woensdag zelf aanbood aan oud-premier Piet de Jong en schaatsster Marianne Timmer. Ook brieven aan hen staan in het boek. Verder zijn brieven opgenomen aan onder anderen majoor Bosshardt, de Duitse bondskanselier Angela Merkel en kardinaal Simonis. In het boek staan ook meer persoonlijke brieven aan bijvoorbeeld de promotor uit zijn studententijd, aan de chirurg die hem opereerde en aan de klasgenoten van zijn dochter Amelie.

Balkenende richt zich ook tot 'Jan Modaal', die volgens hem meer respect van politici zou moeten krijgen. "Mensen zoals u zijn voor mij de ruggengraat van ons land", noteert Balkenende. "U verdient het dat 'Den Haag' uw problemen en probleempjes serieuzer neemt."

De CDA-leider besteedt in een brief aan Lingo-presentatrice Lucille Werner aandacht aan de pulp op televisie, programma's met veel geweld of agressie. Ouders moeten daarom altijd een oogje in het zeil houden, vindt Balkenende. "Het komt te vaak voor dat ouders hun kind voor de televisie zetten om er vooral geen last van te hebben." Balkenende roept programmamakers op meer hun verantwoordelijkheid te nemen. "Stop met je pulp", schrijft de CDA'er.

Hoewel Balkenende voormalig CDA-premier Ruud Lubbers altijd zijn grote voorbeeld heeft genoemd, ontbreekt deze in het boek. Wel bevat het een enthousiaste brief aan Piet de Jong, premier van 1967-1971. Daarin lijkt het of de CDA-leider zich vooral aan hém spiegelt. "Wat ik zo in je bewonder, is dat je altijd rustig bleef. Je liet je niet provoceren of opjagen. Je deed gewoon wat volgens jou nodig was voor het land. Pas veel later heb je het meer dan verdiende eerherstel gekregen."

(Bron: ANP)