Irak-commissie eist beleidswijziging Bush
6 dec 06
De situatie in Irak is "zeer ernstig en wordt steeds slechter". De mogelijkheid bestaat dat de door de Amerikanen gesteunde regering in Bagdad ten val komt en dat de oorlog uitwaaiert over de regio.
Een snelle oplossing is nog niet in zicht en een "magische formule voor succes" is er al evemin. De
Verenigde Staten zullen hun Irak-beleid desondanks moeten wijzigen, voordat het te laat is.
Dat staat in het langverwachte rapport van de zogeheten Irak Studie Groep onder aanvoering van de Amerikaanse
oud-minister James Baker. Het onderzoekspanel, bestaande uit Republikeinen en Democraten, deed woensdagmiddag
unaniem 79 aanbevelingen. President George Bush kan ze allemaal terzijde schuiven, maar hij heeft beloofd er
serieus naar te kijken.
Het document bepleit een ingrijpende wijziging van de militaire missie in Irak, een verhoogde druk op de
regering in Bagdad en een nieuwe regionaal en internationaal diplomatiek offensief van de Amerikanen en van
bondgenoten. Dat laatste moet nog dit jaar beginnen.
De commissie stelt - zoals al eerder uitlekte - voor dat begin 2008 vrijwel alle gevechtseenheden van de
Amerikaanse strijdkrachten in Irak moeten zijn teruggetrokken. Tegen die tijd moet een "verenigd en niet
uiteengevallen" Irak op het gebied van ordehandhaving zijn boontjes goeddeels zelf kunnen doppen. Daartoe zal
het aantal Amerikaanse militairen dat Iraakse troepen traint nog wel rap opgevoerd moeten worden van de
huidige ongeveer 4000 tot zeker 20.000.
Geleidelijk kan vervolgens het huidige aantal van 140.000 Amerikanen in Irak worden gereduceerd, waardoor er
in de Iraakse provincies geen vacuüm kan ontstaan waarvan opstandelingen gebruik kunnen maken.
In de ogen van de commissie moet Washington ook hardere eisen stellen aan de regering in Irak en ook dreigen
met sancties zolang Bagdad er niet in slaagt de veiligheid zelf te verbeteren. Het panel vindt dat Washington
militaire steun mag terugtrekken en ook aan de geldkraan mag draaien als de Iraakse regering niet aan door de
VS gestelde eisen voldoet.
De commissie wijst nadrukkelijk ook op een nieuwe offensieve diplomatieke rol die de VS moeten spelen in de
regio. Ze wil onder meer dat Washington in contact treedt met Iran en Syrië, vijanden van Bush, over hun
invloed op de situatie in Irak. In de aanbevelingen is sprake van een regionale conferentie die onder meer
moet gaan over de steun die Iran zou geven aan radicale sjiitische milities in Irak. Iran en Syrië
reageerden eerder al terughoudend.
President Bush zou ook nadrukkelijk intensiever moeten werken aan een oplossing van het conflict tussen
Israël en de Palestijnen, een strijd die het geweld in Irak alleen maar voedt. De commissie, ingesteld
door het Congres, heeft sinds april van dit jaar aan het rapport gewerkt. Ze kraakt harde noten over het
beleid van Bush, die zelf blijft zeggen dat er geen burgeroorlog gaande is in Irak en dat de VS alleen maar
kunnen winnen.
De beoogde nieuwe minister van Defensie, Robert Gates, leek dinsdag alvast vooruit te lopen op een
koerswijziging door tegenover de Senaat te erkennen dat de Amerikanen niet aan de winnende hand zijn in Irak.
De Britse premier Tony Blair, bondgenoot van Bush, was al evenzeer opvallend anders in reacties. Hij beaamde
ronduit dat de victorie in Irak nog heel ver verwijderd is.
Bush hield zich woensdag op de vlakte. Nadat hij het rapport in ontvangst had genomen sprak hij van een
"harde taxatie van de situatie in Irak". Bush sprak in het Witte Huis ongeveer een uur met de leden van de
studiegroep. Of de Amerikaanse regering de aanbevelingen gaat overnemen, wilde hij niet kwijt. Hij zei alleen
"op een gepast tijdstip" stappen te zullen nemen.
(Bron: ANP)