Briljante Brown is gedoodverfde opvolger Blair

De Britse minister van Financiën Gordon Brown geldt als briljant, koelbloedig en de belangrijkste rivaal van minister-president Tony Blair. Volgens de peilingen overstijgt de populariteit van 'Golden Brown' die van de premier.

De op 20 februari 1951 geboren Schot staat te boek als de beste minister van Financiën van het moderne Groot-Brittannië. Zijn beslissing om de Bank of England de rentestand te laten bepalen is volgens economen de grondslag van de stabiele groei van de Britse economie, het lage werkloosheidscijfer en de lage rentestand. Hij is de langst dienende minister van Financiën uit de Britse geschiedenis.

Brown en Blair raakten bevriend toen ze op dezelfde dag in 1983 parlementslid werden en een kamer in Whitehall deelden. De 'bloedbroeders' stonden samen aan de wieg van radicale hervormingen in de Labour-partij. Brown was van het tweetal de meest voor de hand liggende toekomstige leider van New Labour. Hij leeft voor de politiek en is volgens de algemene opinie de intelligentste van de twee.

Maar Brown liet een belangrijke kans liggen toen John Smith in 1994 stierf aan een hartaanval. Hij rouwde diep om de Labour-voorman en vergat even dat politiek hardvochtig is en geen ruimte laat voor persoonlijke gevoelens. Blair was binnen een etmaal aan het werk om het leiderschap op te eisen, Brown aarzelde te lang. Toen ook hij serieus overwoog om Labour te gaan aanvoeren, was de publieke opinie al op de hand van Blair.

Tijdens een etentje, dat in de volksmond Het Laatste Avondmaal wordt genoemd, zegde Brown toe Blair te steunen in zijn gooi naar het leiderschap en genoegen te nemen met het ministerie van Financiën als Labour weer aan de macht zou komen. Het hardnekkig gerucht wilde dat Blair zijn vriend had toegezegd dat hij na acht jaar premierschap de macht zou overdragen aan Brown. Blair heeft dat altijd ontkend, terwijl Brown het gerucht juist voedde door er cryptische uitspraken over te doen.

De oplopende spanningen tussen Blair en Brown leidden de afgelopen jaren tot een grote geruchtenstroom. Bovendien liet Brown geen partijconferentie onbenut om een open sollicitatie naar de hoogste post in te dienen. Zijn politieke bondgenoten, de zogeheten 'Brownites', grepen elke gelegenheid om aan de stoelpoten van Blair te zagen.

Hoewel het premierschap aan Browns neus voorbijging, heeft hij al wel in de ambtswoning van de Britse eerste minister op Downingstreet 10 gewoond. Als minister van Financiën zou Brown op nummer 11 moeten wonen, maar omdat daar meer ruimte is, trokken Blair en zijn gezin daar in 1997 in. Toen de familie Blair uitbreiding kreeg met een vierde kind, koos Brown voor zijn appartement in Westminster, op tien minuten lopen van zijn werk.

Brown heeft zijn bijnaam 'Flash Gordon' te danken aan zijn doortastende optreden tijdens zijn eerste dagen op het ministerie van Financiën en niet aan zijn innemende persoonlijkheid. Brown toont naar buiten een veelal ernstig gezicht, hoewel hij volgens vrienden uitermate geestig is. Hij houdt er niet van over zijn privéleven te praten en vindt zaken buiten de politiek over het algemeen niet zo interessant. De enige uitzondering is voetbal. In zijn jeugd was hij een veelbelovende sportman, maar toen hij een oog verloor tijdens een rugbyongeluk beperkte hij zijn aandacht tot de politiek.

De afgelopen jaren maakte Brown naam door internationaal een voortrekkersrol op te eisen in de pogingen de armoede in Afrika aan te pakken. Hij stond aan de wieg van vergaande voorstellen die in de zomer van 2005 werden ondertekend door de G7. De rijkste landen maakten 40 miljard dollar vrij voor de kwijtschelding van de schulden van de armste landen ter wereld.

De Britten konden slechts een paar keer een blik werpen op het persoonlijke gezicht van Brown. Zijn extatische geluk bij de voortijdige geboorte van zijn dochter Jennifer in december 2001 raakte de Britten diep, juist omdat hij normaal gesproken altijd ernstig lijkt. Haar dood tien dagen later dompelde Brown en zijn vrouw Sarah in rouw. Het publiek reageerde met een golf aan sympathiebetuigingen. Later kreeg het echtpaar nog twee zonen, van wie de jongste aan de ernstige longaandoening taaislijmziekte lijdt.

(Bron: ANP)