"Drie militairen MIVD 'martelden' in Irak, mogelijk met 'elektrostok'"

Eén luitenant-kolonel en twee onderofficieren in dienst van de MIVD waren betrokken bij het mogelijk onrechtmatig ondervragen van Irakese verdachten in Zuid-Irak, in 2003.

NOVA kreeg het feitenrelaas in handen van de commissie Van den Berg, die sinds november vorig jaar onderzoekt of Nederlandse militairen Irakese gevangenen zouden hebben gemarteld.

Uit dit nog geheime feitenrelaas blijkt dat de drie militairen van de MIVD toestemming hadden van Den Haag om 'zelf te bepalen wie er bij het 'horen' van gedetineerden aanwezig mogen zijn'. De andere militairen die belast waren met het behandelen, ondervragen en vervoeren van verdachten dienden zich hier bij neer te leggen.

Uit de gesprekken die de commissie met betrokkenen heeft gevoerd, blijkt het gebruik van hoofdkappen om te blinddoeken, water om gedetineerden wakker te houden en geluid om te voorkomen dat gedetineerden onderling met elkaar spraken. Ook is er in het feitenrelaas sprake van de aanwezigheid van een 'elektrostok.' Eén gedetineerde heeft tegenover Britse militairen in Basra verklaard te zijn mishandeld tijdens zijn verhoor door de Nederlanders. Deze gevangene maakte ook melding van het aanwezig zijn van een 'elektrostok.'

Getuigen melden dat het ongeoorloofd verhoren waarschijnlijk niet maandenlang en niet bij tientallen Irakese gedetineerden heeft plaatsgevonden. In NOVA bevestigt Majoor bd. M. Geeratz, voormalig juridisch adviseur tijdens SFIR 1 en belast met de behandeling van gearresteerden, het feitenrelaas: "De tijd dat die mensen bij het Nederlandse bataljon verbleven was heel beperkt. Het zullen nooit dagen geweest zijn, maar uren. Het aantal mensen dat aan de gesprekken heeft moeten deelnemen, zou ergens tussen de vijf en de tien gelegen hebben."

Ook bevestigt Geeratz dat er sprake was van ongeoorloofde praktijken tijdens de verhoren door de MIVD, zoals een gedetineerde vertelde aan de Britten in Basra. "Hij vertelde dat hij bij verhoor water over hem heen gegooid zou zijn, dat er geluid gebruikt zou zijn en hij maakte melding van gebruik van elektroden bij verhoor. Wat ik me daar bij voor moet stellen, weet ik niet. Hij had hij ook gemeld dat er kappen zouden zijn gebruikt tijdens verhoor."

Eind vorig jaar kwam de Volkskrant met het bericht dat Nederlandse militairen gevangenen in Irak zouden hebben gemarteld. Het leidde tot grote commotie in politiek Den Haag. Toenmalig minister Kamp stelde een onderzoekscommissie in. De commissie van den Berg komt naar alle waarschijnlijkheid half juni met haar conclusies.