'Tienduizend valse inschrijvingen bij bevolkingsregister'

Buitenlandse fraudeurs slagen er met gemak in om met valse geboorte- of huwelijksaktes in Nederland een uitkering of subsidie te krijgen.

Volgens het Openbaar Ministerie worden er jaarlijks duizenden vervalste aktes bij het bevolkingsregister ingeleverd: "Laat ik vaststellen dat als je de deskundigen daarover goed beluistert, dan is 10.000 geen verkeerde schatting", zegt officier van justitie F. Speijers. En dat zijn niet alleen fraudeurs maar ook criminelen. Speijers: "Dat aantal strafbare feiten kan variëren van gewoon een diefstal tot hele ernstige delicten zoals moord of oorlogsmisdaden".

Uit een brief van het ministerie van Buitenlandse Zaken, in handen van NOVA, blijkt dat er veel te weinig gecontroleerd wordt: "Het beleid zou verder moeten gaan dan de 7500 documenten die jaarlijks worden aangeboden (...) Het zou zich moeten uitstrekken tot alle 100.000 documenten waarvan zeker tweederde afkomstig kan zijn uit twijfelachtige bronlanden".

Het Ministerie van Buitenlandse Zaken en gemeentes ruziën al maanden wie de controle van buitenlandse huwelijks- en geboorteaktes moet betalen. Daardoor wordt er al maanden niet gecontroleerd. Buitenlandse fraudeurs slagen er in de tussentijd in om zich met vervalste documenten in te schrijven in het bevolkingsregister. Zo kunnen ze aanspraak maken op allerlei voorzieningen. "Je praat over sociale uitkeringen, je praat over huursubsidie, je praat over kinderbijslag, je praat over studiefinanciering, ga zo maar door", zegt C. Meesters voorzitter van de Nederlandse Vereniging Voor Burgerzaken (NVVB). "Op dit moment is er een aantal gemeenten die zegt we behandelen die aktes dus niet. Een aantal gemeenten is er ook, die zegt, dat kan je niet doen richting die burger, want het is een probleem van de overheid en die gaan ze toch opnemen in die bevolkingsadministratie met alle gevolgen van dien", aldus Meesters.

Op basis van een huwelijks- of geboorteakte met daarin al je persoonlijke gegevens word je door de gemeente ingeschreven in het bevolkingsregister. Het is belangrijk dat al die feiten kloppen. Ruim 600 instanties baseren hun gegevens op dat register. Daarnaast kun je aan de hand van die gegevens een paspoort of een uitkering krijgen.

Buitenlandse zaken en de gemeentes ruziën dus wie de kosten moet betalen voor de controles. Nederlandse ambassades checken de documenten in opdracht van de gemeente waar de persoon zich met zijn aktes meldt. Tot voor kort werd alleen scherp gekeken naar geboorte- en huwelijksaktes uit De Dominicaanse Republiek, India, Pakistan en Ghana, Nigeria, omdat die heel vaak worden vervalst. Maar uit een brief van Buitenlandse Zaken, in handen van NOVA, blijkt dat er met aktes uit veel meer landen problemen zijn. Dan gaat het om documenten uit landen als Iran, Irak en Afghanistan. Volgens de NVVB kost het ruim 48 miljoen euro om die allemaal te controleren.