Dit is het NOVA-archief. Vind en bekijk de NOVA-reportages, dossiers, en opinie-artikelen.

Nieuwe allereerste Nederlandse foto ontdekt

3 mrt 09 - Door Hein Hansen en Lieke Kwant

Kijk of luister naar: Nieuwe allereerste Nederlandse foto ontdekt

De oudste Nederlandse foto is ontdekt: in 1839 werd de foto van Johannes Enschedé III (de befaamde Haarlemse drukkersfamilie Enschedé) gemaakt. Louis Daguerre maakte de foto in Parijs aan de hand van een schilderij van de man. Dit omdat voor een daguerreotypie een geportretteerde heel lang moest stilzitten, soms met het hoofd in een nekklem.

 De foto is bij toeval door een conservator ontdekt in de privé-collectie van de familie Enschedé. NOVA legt als eerste de unieke foto vast op bewegend beeld.

Tentoonstelling
De foto is vanaf 7 maart te zien op de tentoonstelling Hollandse Huishoudens in Huis Marseille in Amsterdam. Daar is ook de tentoonstelling In het volle zonlicht, een selectie van ruim zeventig daguerreotypieën, fotoportretten van de befaamde Haarlemse drukkersfamilie Enschedé. Een selectie van Nederlandse daguerreotypieën is ook te zien in de tentoonstelling Alles is IJdelheid in het Fotomuseum in Rotterdam. NOVA neemt vast een kijkje en spreekt met fotograaf Taco Anema die, ter gelegenheid van de tentoonstelling, de nazaten van de familie Enschedé opnieuw fotografeert.

Sinds 2007 stond een daguerreotypie uit 1842, een portret van Henri Vriesendorp (1804-1864) uit Dordrecht, te boek als oudste foto.

Daguerreotypie
De uitvinder van de daguerreotypie is de Fransman Louis Jacques Mandé Daguerre (1787-1851). Daguerreotypie is een van de oudste fotografische procedés waarbij de afbeelding wordt vastgelegd op een verzilverd koperplaatje. Met behulp van jodiumdampen wordt het plaatje lichtgevoelig..

Na belichting in een camera ontstaat op de koperplaat een beeld dat wordt ontwikkeld boven een kwikbad. Het kwik vormt een amalgaan met het zilver en laat zo het beeld verschijnen. Een zoutwateroplossing fixeert het beeld in negatief. Onder een bepaalde hoek, en gereflecteerd tegen een donkere achtergrond, kan het beeld positief worden bekeken.

Naar boven

 

In dezelfde uitzending

 

Extra Informatie

  •  
  •  

Het NOVA Archief

Vind en bekijk de reportages die zijn uitgezonden in NOVA in het NOVA-archief.

NOVA Archief