Oud-minister Hans Dijkstal (VVD) overleden

Oud-VVD-leider Hans Dijkstal (67) is gisteren overleden. Dijkstal was al lange tijd ziek.

Dijkstal stond in 1994 aan de wieg van Paars, het eerste kabinet van Wim Kok van PvdA, VVD en D66. Hij werd daarin minister van Binnenlandse Zaken en vicepremier.

Wars
Dijkstal trok zich in 2002 terug uit de actieve politiek na een teleurstellend verkiezingsresultaat voor zijn partij, waarvan hij toen vier jaar de leider was. Politiek Den Haag verkeerde toen in een rumoerige periode vlak na de moord op Pim Fortuyn en de entree van diens LPF op het Binnenhof. De vier jaren ervoor was Dijkstal voorzitter van de liberale fractie geweest. Hij was wars van populisme.

Geruzie
Begin 2004 onstond er binnen de VVD een 'knallende ruzie' na een aantal uitspraken van Hans Dijkstal: VVD-fractievoorzitter Jozias van Aartsen is een 'capo', een maffiabaas, en (toenmalig) VVD-minister Verdonk voert jodensterren in als ze vignetten wil invoeren die de mate van integratie aangeven. VVD-prominent De Grave, oud-minister en oud-Kamerlid en jarenlang politieke bondgenoot van Dijkstal, verbaasde zich over de kritiek van 'de bruggenbouwer' Dijkstal. "Dit is zo on-Dijkstal, allesbehalve subtiel. Een zinloze actie, een hunebed in de vijver".

Gepokt en gemazeld
Dijkstal was gepokt en gemazeld in de politiek. Twaalf jaar was hij raadslid in Wassenaar en vijf jaar wethouder, zestien jaar zat hij in het parlement, vier jaar (van augustus 1994 tot augustus 1998) was hij minister van Binnenlandse Zaken en vicepremier. Hij kwam in de regering als bruggenbouwer: hij zag de samenwerking met de PvdA als een van de eersten zitten. Resultaat: het kabinet-Kok 1, de eerste paarse coalitie (VVD, PvdA, D66).

Humor
Hans Dijkstal was een correcte, toegankelijke en levenslustige man met humor. Hij zat in tal van organisaties, hield van sport en van kunst. Dijkstal, vader van twee kinderen, was dol op jazz en speelde saxofoon. Hij was bestuurslid van toneelgroep De Appel en kwam daardoor als parlementslid nog in lastig vaarwater. Om de principes van Thorbecke niet te verloochenen, stemde hij tegen een motie om De Appel rijkssubsidie te geven.

Verslagen
De VVD heeft met verslagenheid gereageerd op zijn dood. "Hij benaderde mensen met een openheid en betrokkenheid die hem zeer geliefd maakten binnen en buiten de partij. Zelf bleef hij in goede en slechte tijden in hart en ziel VVD'er", aldus VVD-fractievoorzitter Mark Rutte.

Frank de Grave, jarenlang politiek bondgenoot van Dijkstal, reageert in de studio op zijn dood.