Turkije en het Westen

Op 31 mei onderschepten Israëlische marineschepen een hulpkonvooi van schepen dat op weg was naar de Gazastrook. Bij de actie kwamen negen opvarenden om het leven. Het incident zet de toch al broze verhoudingen tussen Israël en Turkije op scherp.

Hulpkonvooi
Het hulpkonvooi was vanuit Turkije vertrokken richting de Gazastrook. Dit is volgens Israël een overtreding van de zeeblokkade die zij rond de Gazastrook heeft ingesteld. Aan boord waren honderden pro-Palestijnse activisten, waaronder veel Turken. Israëlische commando’s enterden één van de schepen. Waarom er vervolgens dodelijk geweld werd gebruikt is nog onduidelijk. Volgens Israël werden de commando’s aangevallen door de opvarenden. Activisten aan boord van het hulpkonvooi zeggen echter dat de Israëliërs begonnen te schieten.

Onderzoek
Israël heeft toegezegd een onderzoek in te stellen naar de gebeurtenissen op 31 mei. Turkije roept echter op tot het instellen van een internationale commissie onder leiding van de Verenigde Naties. Een "partijdig" Israëlisch onderzoek heeft voor het land "geen enkele waarde", aldus de Turkse minister van Buitenlandse Zaken Ahmet Davutoğlu. Ook de VN-veiligheidsraad riep op tot een "onpartijdig" onderzoek. Israël weigert tot op heden aan deze oproep gehoor te geven. Wel laat het land twee internationale waarnemers tot het eigen onderzoek toe.

Verhoudingen
De afgelopen tijd verslechterden de verhoudingen tussen Israël en Turkije door een reeks incidenten. Zo veroordeelde Turkije de Israëlische militaire operatie in Gaza eind 2008 scherp. Israël was op zijn beurt boos over de scherpe kritiek op het land in Turkse tv-series. Toen de Turkse ambassadeur hierom tot verantwoording werd geroepen voelde deze zich geschoffeerd door de behandeling die hem ten deel viel. De aanval op het hulpkonvooi is het volgende hoofdstuk in de verslechterde verhoudingen tussen de twee landen.

Delegatie
In de Westerse wereld zijn er zorgen dat Turkije zich meer en meer richt op de Arabische wereld. Deze week ging een Turkse delegatie naar Amerika om uit te leggen dat dit niet het geval is. Voor veel Turken is de aanval op het hulpkonvooi echter een signaal dat ze van het Westen niet veel hoeven te verwachten. Dit gevoel wordt versterkt door de moeizame onderhandelingen over de toetreding van Turkije tot de Europese Unie.

In NOVA vanavond een gesprek met correspondent Bram Vermeulen en een reportage over de relatie tussen Turkije, Israël en het Westen.

(Foto: De Turkse premier Erdoğan en de Israëlische president Peres - Flickr/World Economic Forum)