Golf van Aden: Een dode aan boord
23 JUN 09
NOVA-verslaggever Rudy Bouma vaart mee op 'De Zeven Provinciën' en was erbij toen Nederlandse mariniers aan boord gingen van 'De Marathon', het schip dat op 7 mei werd gekaapt. Hij doet verslag van de afloop van de kaping. Lees hier zijn blog.
Zondag 21-dinsdag 23 juni, Golf van Aden
Onbevredigd
Het is bijna tijd voor onze pick-up. Een heli moet ons naar het Portugese commandoschip de Corte Real brengen. Die vaart ons dan in ruim twee dagen naar de haven van Salalah in Oman. We voelen ons onbevredigd. Ondanks de lange reis hebben we eigenlijk nog niet in beeld kunnen brengen waar het eigenlijk om gaat. Er zijn geen meldingen van piraterij geweest. Ook hebben we geen 'dhows' gezien die door de bemanning van de Zeven Provinciën zou moeten worden geïnspecteerd. Er is in de wijde omgeving zelfs geen visser in een kleine 'skiff' te bekennen. Ik bel met mijn satelliettelefoon naar de hoofdredacteur van NOVA en vraag of we nog een week op de Zeven Provinciën mogen blijven. Zowel mijn baas in Hilversum als die van commandant Ramaekers in Den Haag gaan akkoord.
Piratennest
Nog geen kwartier later gaat in de kajuit van Ramaekers de telefoon. Er lijkt een einde te komen aan de kaping van de Marathon, een schip van een Zaanse reder dat 7 mei werd gekaapt. De Zeven Provinciën moet opstomen naar het beruchte piratennest Eyl om het schip veilig te stellen en de Oekraïnse bemanning op te vangen. We worden op onze wenken bediend...
Moneydrop
De volgende ochtend worden in de stafruimte de plannen gesmeed. Het marinefregat zal buiten het zicht van de Marathon gaan liggen om de 'moneydrop' niet te verstoren. Zodra het teken uit Den Haag wordt gegeven, zullen mariniers de Marathon veilig stellen, oftewel constateren of er echt geen piraten of boobytraps meer aanwezig zijn. Er is naar verluid een gewonde aan boord, die door de dokter zal moeten worden verzorgd en de humanistisch raadsman zal - indien nodig - geestelijke hulp verlenen aan de bemanning, die anderhalve maand gegijzeld is geweest.
Dreiging
Er zijn veel vraagtekens. We komen aan het einde van de middag aan en het wordt hier al om 18:30 uur pikdonker. Wat dan? Een oversteek met rubberboten naar de Marathon is in het onstuimige urSomalië-bassin zonder daglicht behoorlijk riskant. En moeten we dichter onder de kust gaan varen waar het water rustiger is, maar waar mogelijke dreiging vanaf land is? Veel beslissingen worden als 'situationeel' geclassificeerd; afhankelijk van de omstandigheden wordt ter plekke beslist. Want hoe slecht is de gewonde er aan toe? Kan de bemanning van de Marathon nog zelf hun boot varen? Hebben ze nog brandstof?
Radar
Met een razende snelheid van ruim 26 knopen stoomt de Zeven Provinciën op naar het Somalië-bassin. De golven bulderen, de wind giert. Om geen tijd te verliezen, wordt het marinefregat onderweg bijgetankt door een indrukwekkend Amerikaans bevoorradingsschip. Schietlijnen knallen en brandstofslangen worden naar de Zeven Provinciën geleid.
Rond 21:00 uur wordt naar verwachting het losgeld vanuit een vliegtuig gedropt en zou de Marathon moeten vrijkomen. Op de radar in de commandocentrale is inderdaad te zien hoe het schip begint te varen. Alleen vaart het schip niet de vrijheid tegemoet, maar koerst het naar piratennest Eyl.
Dode
Uren wacht de bemanning op de Zeven Provinciën gespannen af. Dan, om 1.20 uur 's nachts, wijzigt het schip de koers naar open zee. Dat is het startsein voor het marinefregat. Binnen korte termijn zien we de Marathon varen; een kleine, trage coaster met een boeg die zo laag is, dat je er bij de juiste golf vanaf een speedboot op kan stappen.
De Russisch-sprekende navigatie-officier Dmitry spreekt via de radio met de bemanning. Ze blijken een dode aan boord te hebben. Al bij de kaping op 7 mei is hij door een schotwond om het leven gekomen. Het is bij mijn weten het eerste bemanningslid van een koopvaardijschip dat omkomt door piraterij in de Golf van Aden.
Mariniers
Commandant Ramaekers besluit te wachten tot zonsopgang voordat hij zijn teams per rubberboot naar de Marathon stuurt. Eerst gaat het zwaarbewapende beveiligingsteam van sergeant Joop. Zijn speciaal voor maritieme operaties getrainde mariniers moeten de Marathon veilig stellen. Dan volgen al snel scheepsarts, technische dienst, humanistisch raadsman en anderen.
Droefheid
Het is een chaos op de Marathon. Uitwerpselen van de kapers liggen overal op dek, meubilair is vernield en het is er glad als Thialf. Bosjes 'khat', de drug die veel piraten gebruiken, zijn in allerijl achtergelaten. De gijzelaars zijn regelmatig met wapens bedreigd, met name als de onderhandelingen over losgeld stroef liepen. Na water en eten te hebben gekregen, mogen de bemanningsleden op het marinefregat douchen en krijgen ze nieuwe kleren; hun kleding en schoenen zijn ook door de kapers meegenomen. Kapitein Nicolai eet een ijsje en lacht. Maar in zijn ogen is droefheid te zien. Het stoffelijk overschot van zijn omgekomen bemanningslid ligt in de vriezer van de Marathon.
Lees ook de eerdere bijdragen van Rudy Bouma:
blog 1 - Jagen in de Golf van Aden
blog 2 - De mariniers van sergeant Joop
blog 3 - 'Wat is het wachtwoord?'
blog 4 - Welkom in de Golf van Aden
blog 5 - Een bijzondere ontmoeting