Zowel het Rijk als de lagere overheden waren niet bereid aan de volksgezondheid veel geld te besteden. Bovendien was rechtstreeks overheidsingrijpen in het maatschappelijk verkeer niet in overeenstemming met het heersende liberalisme - een politiek stroming die ervan uitgaat dat de mens dingen die voor hem van belang zijn het beste zelf kan regelen.

De overheid liet die passieve houding pas varen door de Industriële Revolutie (die de positie van de arbeiders aanvankelijk nog slechter maakte dan ze al was), de angst onder de burgerij voor het opkomend socialisme en de doorbraak van de medische wetenschap.

Via wetgeving en subsidiëring van bestaande instellingen begon zij zich actief in te zetten voor verbetering. Tegelijkertijd ontplooide de burgerij tal van initiatieven mede uit eigen belang om de arbeiders op het gebied van volksgezondheid meer zekerheid te geven. Voorheen had die groep met zijn onhygiënische levenswijze immers ook de gezondheidssituatie van de betergesitueerden bedreigd.

Want dat er tussen ziekte en hygiëne een verband bestond, was inmiddels wel duidelijk geworden. Voor zichzelf had de betere klasse een betere verzorging van het lichaam en een groeiende belangstelling voor activiteiten die het lichamelijk welzijn konden verbeteren voor ogen.

Op de foto het inhalatorium naast het Scheveningse Kurhaus. Kapitaalkrachtige lijders aan long- en keelziekten, or reuma- en zenuwpatiënten onderwierpen zich hier aan de zogeheten thalassaterapie (van het griekse thalassa = zee): het nemen van baden in grote kuipen met zeewater.