Moslimlanden, VN en Europese Unie kritisch over Fitna

Moslimlanden, de Europese Unie en VN-topman Ban Ki-moon hebben vrijdag de islam-kritische film Fitna van Geert Wilders gelaakt. De negatieve reacties uit islamitische landen waren voorspelbaar.

De Europese Unie daarentegen nam met krachtigere woorden afstand van de film dan de Nederlandse regering. Secretaris-generaal Ban Ki-moon van de Verenigde Naties maande tot kalmte. Door moslims gedomineerde landen als Saudi-Arabië, Iran, Jordanië, Bangladesh, Pakistan en Indonesië bestempelden de film als provocatie en belediging voor alle moslims ter wereld. Maar deze landen moeten wel weten dat Nederland vrijheid van meningsuiting kent, benadrukte minister Bert Koenders.

Voor zover bekend bleven gewelddadige reacties uit. Jordaanse media en organisaties kondigden aan de "extremistische en zionistische" Wilders voor de rechter te dagen. Ook beginnen zij een campagne om Nederlandse goederen te
boycotten. Pakistan riep de Nederlandse ambassadeur op het matje. In Indonesië, het land met de grootste moslimgemeenschap van de wereld, reageerde parlementsvoorzitter Hidayat nur Wahid afkeurend. De film is gemaakt in het land dat Indonesië ruim driehonderd jaar lang heeft "onderdrukt", verwees hij naar de koloniale periode. "Nederland zou geen oude wonden moeten openrijten." Minister Maxime Verhagen (Buitenlandse Zaken) had vrijdagochtend meteen contact met zijn ambtgenoot in Indonesië.

De Europese Unie stelt in een verklaring van voorzitter Slovenië dat Fitna geen ander doel dient dan het "aanwakkeren van haat". Daarmee oordeelt de Unie een stuk harder over de film dan het Nederlands kabinet, dat over "het kwetsen van gevoelens" sprak. Slovenië spreekt in de verklaring namens de 27 EU-landen, dus ook namens Nederland. Het verschil in bewoording is opmerkelijk, omdat het kwetsen van gevoelens in Nederland niet strafbaar is, maar het aanwakkeren van haat wel. De Slovenen stellen dat de EU "volledig" achter de verklaring van de Nederlandse regering staat. Dan schrijven ze: "We geloven dat daden, zoals de bovengenoemde film, geen ander doel dienen dan het aanwakkeren van haat." De Sloveense minister van Buitenlandse Zaken Dmitrij Rupel deed de verschillen in zijn verklaring en die van Balkenende af als "taalkundige details".

De Nederlandse buren België en Duitsland maken zich zorgen over mogelijke gevolgen. Brussel riep burgers die in het Midden-Oosten, Zuidoost-Azië en bepaalde Afrikaanse landen verblijven, op tot verhoogde waakzaamheid. België sluit niet uit dat de film een hoog risico op agressie tegenover westerlingen in landen met een grote moslimbevolking veroorzaakt. De Duitse federale recherche vreest dat de anti-Koranfilm radicale moslims ertoe zal aanzetten aanslagen te plegen. Volgens de instantie bestaan er nog steeds islamitische netwerken van potentiële terroristen in de Bondsrepubliek. De aanslagen van 11 september 2001 werden gedeeltelijk in Duitsland voorbereid.

Bron: ANP