Biografie: Jan Peter Balkenende
23 jan 03
Is: Partijleider van het CDA en sinds 22 juli 2002 minister-president. In vier jaar tijd heeft hij al drie verschillende kabinetten gevormd.
Visie: De premier komt bovendrijven bij het CDA na een broedertwist in de partij. Voorzitter Marnix
van Rij wil de leiding overnemen van Jaap de Hoop Scheffer. Uiteindelijk draait het erop uit dat zowel De
Hoop Scheffer als Van Rij het veld ruimt.
Balkenende is zichtbaar verontwaardigd over het lot van De Hoop Scheffer, maar vindt dat hij het stokje moet
overnemen. In Elsevier zegt hij: "Ik ben opgevoed in een gereformeerde traditie: altijd zoeken naar de
fundamenten. De crisis in het CDA mocht niet ten koste gaan van de partij. Daarom heb ik het leiderschap
aanvaard. Riskant, maar ik moest het doen."
Achtergrond: Drie jaar nadat hij door toenmalig CDA-fractieleider Jaap de Hoop Scheffer in
de Tweede Kamer was geïntroduceerd als 'rots in de branding' moest Jan Peter Balkenende zelf de fractie
gaan leiden. Een half jaar later, bij de spannendste verkiezingen in jaren, werd het CDA met afstand de
grootste partij. De lijsttrekker werd premier.
Carrière: Balkenende is CDA-lid van het eerste uur. Hij wordt in 1978 direct lid,
zonder lid te zijn van een van de drie partijen die in 1980 opgaan in het CDA. In 1982 wordt hij
gemeenteraadslid in Amstelveen, waar hij van 1994 tot 1998 de CDA-fractie leidt. In 1984 wordt hij
stafmedewerker van het Wetenschappelijk Instituut van het CDA, waar hij veertien jaar werkt. In 1993 stelt de
VU hem aan als bijzonder hoogleraar Christelijk Sociaal Denken.
Politiek talent kan de Zeeuw niet worden ontzegd. De studeerkamergeleerde die ineens voor de leeuwen werd
geworpen, kon zich in de verkiezingsstrijd naast Fortuyn en de leiders van de 'oude politiek' makkelijk
handhaven, al dankte hij dat mede aan Fortuyn, die het sloopwerk deed.
Imago: Zijn authentieke, degelijke, jonge en betrouwbare uitstraling maakt hem populair, ook
bij jongeren. Toch oogstte hij ook kritiek. De regeringsverklaring, waarin hij sprak over nieuw élan,
visie en bezieling, werd neergesabeld door cynici als VVD-leider Zalm, die van tegeltjeswijsheid sprak.
Balkenendes formuleringen zijn niet altijd 'helder', hoe graag hij die term zelf ook hanteert.
Misstap: Balkenende ging in de fout toen hij de spanning in zijn kabinet bagatelliseerde in
een studentikoos kaartje aan de Kamer, waarin een zogenaamd eensgezinde ploeg "de groeten uit het Catshuis"
deed. Verder wordt hem, net als zijn voorganger Kok, verweten dat hij onvoldoende de regie in handen heeft.
Vooral de ruzie tussen de LPF-ministers Heinsbroek en Bomhoff zou hij te lang op zijn beloop hebben
gelaten.
Persoonlijk: Jan Peter Balkenende wordt 7 mei 1956 geboren in het Zeeuwse Kapelle. Hij gaat
naar de protestants christelijke lagere school in Kapelle en doorloopt in Goes het atheneum aan het
Christelijk Lyceum. Aan de VU in Amsterdam rondt hij zowel de studie geschiedenis als de studie rechten af,
de wetenschap waarin hij in 1992 ook promoveert. Hij is getrouwd met Bianca, samen hebben zij
één kind.
Opmerkelijk: Het uiterlijk van Balkenende maakt de tongen los. Hij zou, met zijn ronde
brilletje en over het voorhoofd vallende haar, een opmerkelijke overeenkomst vertonen met kinderboekenheld
Harry Potter. Andere typeringen zijn 'saai', 'gereformeerd' en 'jaren vijftig'. De premier heeft echter van
het begin af aan gezegd dat hij niets aan zijn imago zal doen. Juist het feit dat hij zichzelf blijft,
spreekt veel mensen aan.
-
Nieuws en achtergronden
- Balkenende haalt uit naar PvdA
- Nederland en het Europees voorzitterschap
- Brief van Balkenende aan de Tweede Kamer
- Nederlandkiest.nl
- Verkiezingsnieuws
- De Europese grondwet in een notendop
- Kamer blokkeert Afghanistan-debat niet langer
- De integrale tekst van de troonrede van 2004
- Brief Z.K.H. prins Johan Friso
- De rol van de AIVD in Mabelgate
- Tijdlijn: prins Friso en Mabel Wisse Smit
- Dossiers
-
Uitzendingen
- Den Haag Vandaag: uitzetbeleid is moeilijk uitvoerbaar
- Den Haag Vandaag: mogelijk akkoord kabinet en socale partners?
- Terrorisme(bestrijding) in Nederland
- Balkenende in het Haagse Laakkwartier
- Den Haag Vandaag: eenheid in het kabinet?
- Den Haag Vandaag: Balkenende na de moord op Van Gogh
- Gezamenlijke uitzending: de ramp in Azië
- Topsalarissen energiebazen wekken irritatie van regering en parlement
- Den Haag Vandaag: normen en waarden
- Den Haag Vandaag: CDA-bijeenkomst
- Den Haag Vandaag: meer macht voor premier
- Kabinet en bonden praten weer
- Vakbonden gaan door met acties
- Politieke Barometer: CDA nog op verlies
- Slaat al-Qaeda ook in Nederland toe?
- Balkenende op bezoek bij Bush
- Schröder bij Balkenende
- Eerste Nederlandse dode in Irak
- Den Haag Vandaag: voorjaarsoverleg mislukt
- Den Haag Vandaag: 1 jaar Balkenende II
- NOVA Politiek: Nederland voorzitter van de EU
- Special: crisis in de polder
- Staatssecretaris Nicolaï op de EU-top in Brussel
- Nederland niet goed voorbereid op aanslagen
- Forse salarissen voor directeuren thuiszorg
- NOVA Politiek: Nederland voorzitter EU
- NOVA Politiek: Karla Peijs, Sybilla Dekker en Femke Halsema
- Nederland Kiest 2006: Kamp, Aboutaleb, Eerdmans en Balkenende
- Vloedgolf eist tienduizenden doden
- Dood en verderf aan de kusten van Zuidoost-Azië
- Aantal slachtoffers Azië blijft oplopen
- Premier Balkenende staat op dodenlijst van Jason W.
- De nieuwe voorwaarden van D66
- Politieke crisis lijkt bezworen
- NOVA Politiek: gaat het kabinet het redden?
- Premier Balkenende start gemeenteraadscampagne
- NOVA Politiek: de Europese grondwet
- Den Haag Vandaag: algemene beschouwingen
- Den Haag Vandaag: Balkenende verdedigt koopkrachtbeleid
- Balkenende op het VMBO
- De meerfrontenoorlog tussen kabinet en Kamer
- Kabinet-Balkenende wekt weer Belgische spotlust
- Den Haag Vandaag: laatste Kamerdag van het jaar
- Afghanistan: van voornemen tot besluit
- NOVA Politiek: CDA bestaat 25 jaar
- NOVA Politiek: Tbs en Europa
- Den Haag Vandaag: Balkenende wekt weer woede D66
- Bram Peper voorspelt verdere afkalving CDA
- Bos en Balkenende willen verder
- De formatie is mislukt
- Hoe het nu verder moet in Den Haag
- Balkenende kiest voor VVD
- Zoektocht naar derde coalitiepartner
- Nederland bestuur- én dus stuurloos?
- CDA, VVD en D66 zijn het op hoofdlijnen eens
- De worsteling van D66
- Nederland heeft een nieuwe regering
- Ruzie over bezuinigingspakket
- Doorbraak in de formatie
- Margarita en Edwin aanwezig bij Kamerdebat
- Politieke Barometer: twijfel onder CDA-kiezers groeit
- Spoeddebat over Irak
- Afscheid van de Kamer
- Crisis in de formatie: Irak als splijtzwam
- Militair transport door Nederland
- Den Haag: gaat het wel goed met de formatie?
- Voldoende vertrouwen tussen CDA en PvdA
- De Balkenende-blues
- Balkenende II officieel in actie
- Debat regeringsverklaring, deel II
- Den Haag Vandaag: humor
- Nederlandse militairen terug uit Irak
- Mogelijk aanslag op Balkenende voorkomen
- Gesprek met premier Balkenende
- Den Haag Vandaag: Zalms nederlaag
- Permanente politieke crisis in Europese Unie
- Den Haag Vandaag: armoede in Nederland
- Nederland heeft minder waardering voor Balkenende
- Overheid betaalt Iraakse nabestaanden
- Wekelijks gesprek met minister-president
- Het kabinet en de satire-kwestie
- Mag je de koningin op de hak nemen?
- For Balkenende's eyes only
- Aan het ontbijt met Bush
- Balkenende ontbijt met Bush
- Politieke Barometer: CDA verliest fors
- Zeer weinig vertrouwen in bezuinigingen
- Algemene Beschouwingen, dag 2
- Politieke Barometer: extreme stijgers, diepe dalers
- Wouter Bos en zijn rol als oppositieleider
- Den Haag Vandaag: het Kamerdebat over Mabelgate
- Tweede Kamer debatteert over steun aan Irak
- Gekozen burgemeester voorlopig van de baan
- NOVA Politiek: problemen bij het CDA
- Thom de Graaf treedt af na echec gekozen burgemeester