Nederlandse consument in zak en as

De Nederlandse consument zit diep in de put. Zijn vertrouwen in de economische toekomst is zoek. Ook zijn bereidheid om geld uit te geven, is afgenomen.

Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) wond er dinsdag geen doekjes om: "Het consumentenvertrouwen stort in." Vooral de teruggevallen koopbereidheid is "zorgwekkend", aldus Lydia Geijtenbeek van het CBS in een toelichting.

In september vorig jaar kantelde het consumentenvertrouwen, toen de pessimisten voor het eerst sinds lange tijd de overhand kregen. Vanaf dat moment ging het hard, en deze maand turfde het CBS een daling van min 19 naar min 31. Het is de op een na grootste daling ooit waargenomen. Min 31 betekent dat er 31 procent meer pessimisten zijn dan optimisten.

Het vertrouwen in de economische toekomst, een van de twee bouwstenen van het consumentenvertrouwen, is in juli op het laagste punt ooit terechtgekomen. De doemdenkers domineren met 59 procent, waar in juni nog 39 procent meer negatieven dan positieven waren. Geijtenbeek verklaart de toegenomen somberheid onder consumenten door te wijzen op de aanzwellende stroom berichten over de kredietcrisis, de gestegen brandstofprijzen en andere negatieve zaken.

"In de Verenigde Staten vallen banken om, maar ook Nederlandse financiële instellingen worden geraakt." Ze noemt in dat verband de Belgisch-Nederlandse bankverzekeraar Fortis. Ook berichten over Nederlandse pensioenfondsen die twijfelen of ze in staat zijn hun deelnemers te compenseren voor inflatie (indexeren), raken de psyche van de consument. "Het is niet meer de-ver-van-mijn-bedshow."

De consument laat zijn stemming overigens ook beïnvloeden door kwesties die op andere krantenpagina's staan. Geijtenbeek merkt hier op dat de maand juli "minder zonnig" was. "Alles heeft effect." Ze sluit zelfs niet dat de verrichtingen van het Nederlands elftal, dat op het EK voetbal in de kwartfinale kansloos verloor van Rusland, een negatieve impact hadden.

Het is kortom een gevoelskwestie die zich de afgelopen maanden niet vertaalde in teruglopende consumentenbestedingen. De laatste cijfers die het CBS hierover publiceerde, waren de bestedingen over mei, en daaruit bleek dat huishoudens die maand op jaarbasis 2,6 procent meer hadden uitgegeven.

Maar dit keer heeft ook de koopbereidheid van de consument, de tweede pijler onder het consumentenvertrouwen, een flinke knauw gekregen. Die viel met acht punten terug, een daling die slechts een keer eerder is voorgekomen. "Zorgwekkend", noemt Geijtenbeek dat.

Koopbereidheid gaat vooraf aan consumentenbestedingen, een belangrijke aanjager van economische groei. Over een maand komen recentere cijfers over de consumentenbestedingen. "Dat wordt spannend."

(Bron: ANP)