Hoe nu verder met Karadzic?

Radovan Karadzic (63), die woensdag is opgesloten in een VN-cel in de gevangenis van Scheveningen, wordt donderdagmiddag voor het eerst voor het Joegoslavië-Tribunaal geleid.

De zitting zal worden geleid door de Nederlandse VN-rechter Alphons Orie (60).

De ex-president van Republika Srpska zal worden gevraagd zijn naam en geboortedatum te bevestigen. Ook krijgt hij de gelegenheid klachten te uiten over zijn gezondheid of de gevangenis. Menig buitenlandse verdachte klaagt over het Nederlandse eten.

Het belangrijkste onderdeel van de eerste voorgeleiding is echter de confrontatie van Karadzic met de aanklacht. Die behelst genocide, misdaden tegen de mensheid en oorlogsmisdaden en isgeformuleerd in elf punten. Karadzic heeft het recht de achttien A4tjes van de tenlastelegging helemaal te laten voorlezen, maar kan ook afstand doen van dat recht, als hij bijvoorbeeld verklaart dat hij het document al in zijn cel heeft gelezen en begrepen.

Orie zal Karadzic daarop vragen of hij schuldig of onschuldig pleit op de elf punten. Karadzic kan meteen pleiten of dertig dagen bedenktijd vragen. Als de verdachte weigert een uitspraak te doen, zal de voorzittend rechter ambtshalve in het zittingsprotocol laten opnemen dat Karadzic onschuldig heeft gepleit.

Als Karadzic zegt onschuldig te zijn, begint de voorbereiding van het proces. Karadzic kan in die voorbereidende fase de ontvankelijkheid van zijn zaak betwisten. Hoofdaanklager Serge Brammertz op zijn beurt moet de verdediging het bewijsmateriaal ter inzage geven waarop de tenlastelegging is gebaseerd. Ook moeten de aanklagers de verdediging al het materiaal in hun bezit geven dat wijst op de onschuld van de verdachte of dat verzachtende omstandigheden bevat.

Karadzic heeft al aangegeven dat hij zichzelf wil verdedigen en Brammertz heeft al laten doorschemeren dat hij zich daartegen wil verzetten. Zo'n conflict kan maandenlang tot in hoger beroep worden uitgevochten voor het proces kan beginnen. Het tribunaal heeft slechte ervaringen met verdachten die zichzelf verdedigen, zoals wijlen president Milosevic van Joegoslavië. In die zaak (2001-2006) ontstond veel vertraging en procedureel geharrewar.

(Bron: ANP)