Dit is het NOVA-archief. Vind en bekijk de NOVA-reportages, dossiers, en opinie-artikelen.

Saddam Hoessein

26 jan 03

Is: De, inmiddels verdreven en gearresteerde president, premier en legerleider van Irak. Hij wordt gezien als de grootste vijand van de Verenigde Staten.

Imago: Saddam Hoessein is een klassieke dictator. Sinds 1979 regeerde hij met harde hand, meedogenloos, paranoïde, berekenend en intelligent. Hij boezemt angst in bij zijn onderdanen en heeft ronduit toegegeven zijn tegenstanders te martelen. Tegelijk heeft hij een mateloze cultus rond zijn eigen persoon in het leven geroepen. Pogingen om hem via sancties te laten afzetten, zijn op niets uitgelopen.

Achtergrond: Saddam wordt geboren in Takrit in 1937. In zijn jeugd maakt hij kennis met geweld. Hij doet mee in de anti-monarchistische strijd en wordt lid van de nationalistische Ba'athpartij. In 1958 is hij betrokken bij een mislukte aanslag op de premier en moet vluchten.

Carrière: Saddams politieke carrière begint als de Ba'athpartij in Irak aan de macht komt. Hij verwerft al snel een reputatie als uiterst gewelddadig man. In 1969 laat Saddam 14 vermoedelijke samenzweerders publiekelijk ophangen als een van zijn eerste beslissingen in een verantwoordelijk ambt. Als hij tien jaar later president wordt, executeert hij tientallen leden van zijn eigen nationalistische Ba'athpartij.

Oorlogen: In 1980 stort hij Irak in de oorlog tegen Iran. In de acht jaar durende strijd gebruikt Saddam chemische wapens tegen de Iraniërs en tegen Koerden in Irak. Hij probeert tegelijk kernwapens te ontwikkelen.

In 1990 valt Saddam Koeweit binnen. In de Golfoorlog delft Irak snel het onderspit tegen de Amerikaanse troepen, maar George Bush sr. laat Saddam aan de macht. Sindsdien speelt de Iraakse leider ondanks VN-sancties zijn oude spelletje. Hij zoekt steun bij zijn Arabische vrienden en probeert met vertragingstactieken een hernieuwd conflict met de VS uit de weg te gaan.

Familie: Saddam staat aan het hoofd van 'de familie'. Die komt weer voort uit de clan van bewoners van Saddams geboortestreek, de Takriti. Die clan maakt onder de dictator de dienst uit in Irak. De belangrijkste leden van de familie waren Saddams zonen Uday en Qusay. Op 22 juli 2003 worden zij bij een vuurgevecht door Amerikaanse troepen gedood.

Uday was de oudste. Hij had de reputatie van pathologische moordenaar en gold lange tijd als Saddams opvolger. In 1996 raakt hij echter gewond bij een aanslag, waar zijn vader de hand in zou hebben. Daarna nam zijn jongere broer zijn plaats in. Qusay was onder meer hoofd van de geheime dienst. Ook werd hij door zijn vader benoemd tot plaatsvervanger bij noodtoestanden. Qusay vertoonde zich slechts zelden in het openbaar.

Opmerkelijk: Om de kans op aanslagen te verminderen, sliep Saddam nooit twee keer achter elkaar op dezelfde plek en stuurde hij dubbelgangers naar moeilijk te beveiligen manifestaties. Zijn maaltijden werden eerst opgediend aan voorproevers.

 

Meer over dit onderwerp

 

Extra Informatie

  •  
  •  

Het NOVA Archief

Vind en bekijk de reportages die zijn uitgezonden in NOVA in het NOVA-archief.

NOVA Archief