Belastingen in Nederland: kan het wat makkelijker?

Kunnen belastingen niet wat makkelijker en zijn alle heffingen wel zo logisch? Deze en meerdere vragen over het Nederlandse belastingstelsel stonden centraal op het eerste debat van een nieuw seizoen maandagavonddebatten in Amsterdam.

In Nederland zijn er veel problemen met het huidige belastingsysteem. Het voornaamste probleem is de complexiteit, wat het stelsel zowel voor Nederlanders als voor buitenlandse investeerders vaak onbegrijpelijk maakt. Daarom heeft het kabinet als doel om het belastingsysteem sterk de vereenvoudigen.

Aan staatssecretaris van Financiën Jan Kees de Jager de vraag of de problemen voor het eind van het jaar zijn opgelost. De Jager: "Nee het einde van het jaar gaan we niet halen. Oud-minister Gerrit Zalm had het realistische streven om de problemen binnen vijf tot tien jaar op te lossen. We bereiken veel op het moment, maar het duurt nog zeker vier tot negen jaar, we tellen natuurlijk wel af".

Volgens De Jager is de oorzaak van het probleem een samenspel van omstandigheden. "Bezuinigingen bij de belastingdienst, nieuwe taken, nieuwe problemen. De hele politiek heeft schuld aan de huidige situatie en het is zaak dat we fouten uit het verleden niet opnieuw maken. Eerst de problemen oplossen, dan op nieuwe zaken richten. Het loket is even dicht."

Iedereen wil lagere belastingen zo blijkt uit een compilatie van een aantal toespraken. Obama, Verdonk, de VDD, ze willen allemaal hetzelfde. En ze moeten ook wel, want het volk wil verandering, aldus fiscaal jurist Willem Stevens. "De politiek komt er niet meer mee weg, het geluid komt vanuit het volk. Er komt een klimaat om de belastingen te verlagen. Een van de middelen om dit de te bereiken is het loonstrookje te sterk de vereenvoudigen. Er moet één loon komen". Volgens oud-staatssecretaris Willem Vermeend is niet alleen het loonstrookje ingewikkeld, maar het hele vak: "Als je één ding wil veranderen heb je gelijk 27 moties aan je broek".

Volgens De Jager zit de oplossing voornamelijk is de verschuiving van belastingen: "We moeten minder op arbeid gaan heffen en meer op consumptie en milieu. De vervuiler betaalt". Volgens Willem Stevens is deze verschuiving eerlijker. "Mensen kunnen zelf kiezen of ze iets kopen of niet, dat geldt niet voor arbeid". Vermeend: "We moeten onze ogen niet sluiten voor het buitenland. Denemarken is een goed voorbeeld, daar geldt een uniform BTW-tarief, wat veel problemen voorkomt".

De volgende vraag die aan bod komt is of Nederland nog wel een aantrekkelijk belastingsklimaat heeft voor buitenlandse bedrijven. Het Nederlandse belastingssysteem blijkt veel te ingewikkeld voor buitenlandse investeerders waardoor ze afzien van een vestigingsplaats in Nederland. Volgens Vermeend is het grootste probleem het wisselen van de kabinetten, hierdoor kunnen er geen langdurige plannen gemaakt worden. De Jager beaamt dit. "Als kabinet moet je streven naar de langere termijn". Volgens Stevens is het zeer goed mogelijk om het vestigingsklimaat te veranderen. "Je moet goed naar het buitenland kijken, wat daar de wensen zijn. Wij zijn maar een klein land. Het is van groot belang dat het voor bedrijven aantrekkelijk wordt om hun hoofdkantoor in Nederland te vestigen, maar dat kan niet met een onbegrijpelijk belastingssysteem".

Hoe groot en ingewikkeld de problemen in Nederland ook lijken, al met al leek iedereen het grotendeels met elkaar eens op maandag 1 september 2008 in restaurant Dauphine te Amsterdam: belastingen, het moet een stuk makkelijker.