Muhamed Sacirbey

Is: Voormalig Bosnisch ambassadeur bij de VN en verdacht van verduistering.

Mabel: Leert de VN-ambassadeur Sacirbey in 1993 kennen terwijl ze stage loopt bij de Verenigde Naties. Ze nodigt hem uit om een spreekbeurt te houden. De diplomaat is kort daarvoor min of meer in de positie gerold van spreekbuis van het door oorlog verscheurde Bosnië.

Jeugd: Zijn familie vlucht in 1963 uit Joegoslavië en komt uiteindelijk in Amerika terecht. Daar krijgt Muhamed een typische Amerikaanse opvoeding.

Carrière: Sacirbey belandt na zijn rechtenstudie aan Tulane Universiteit op Wall Street, waar hij werkt bij de Security Pacific Merchant Bank. In 1992 krijgt hij het verzoek om Bosnië te helpen. Vader Nedzib Sacirbey - de naam Sacirbegovic is bij de naturalisatie van de familie officieel veranderd - is namelijk een oude vriend van president Izetbegovic. Muhamed - zijn vrienden noemen hem 'Mo' - wordt tijdens de jarenlange belegering van Sarajevo wereldberoemd als woordvoerder en fondsenwerver van de Bosnische moslims. Sacirbey betrekt ook zijn nieuwe vriendin bij het werk; gedurende de hele Balkanoorlog wijkt Wisse Smit nauwelijks van zijn zijde.

Elan: "Na een week had ik wel door dat ik de juiste man op de juiste plaats was", zegt hij over zijn werk in een interview. Het is geen gemakkelijke taak, maar met zijn welbespraaktheid, energie en jeugdig elan weet hij Bosnië in de westerse media een eigen gezicht te geven.

Arrestatie : Sacirbey wordt op 26 maart 2003 gearresteerd in New York. Al meer dan een jaar wordt hij dan gezocht door Interpol, op verzoek van de Bosnische regering. De beschuldiging luidt corruptie: in totaal zou hij twee en een half miljoen dollar weg hebben gemaakt. Ruim zeshonderdduizend dollar van de Bosnische vertegenwoordiging bij de VN zou hij hebben overgemaakt naar zijn persoonlijke rekening bij de Chase Manhattan Bank in New York. Bovendien zou hij geld hebben zoekgemaakt uit een investeringsfonds, gevuld met donaties uit Saoedi-Arabië. De Bosnische media beschuldigen hem ervan dat hij op te grote voet heeft geleefd, op kosten van de gemeenschap.

Zelf wijt Sacirbey de financiële 'onduidelijkheden' aan de bestuurlijke en politieke chaos van de naoorlogse jaren. 'Ik heb er op geen enkel moment persoonlijk van geprofiteerd,' zegt hij nog voor zijn aanhouding tegen de Washington Post.

Diplomatie: Sacirbey beweegt zich met grote souplesse in het internationale diplomatieke circuit. In het Niod-rapport over de val van Srebrenica worden hij en Wisse Smit genoemd als de enigen buiten het Nederlandse ambtelijke en politieke circuit die invloed uitoefenden op het Nederlandse beleid inzake Bosnië. Ook internationaal tellen ze mee. In 1995 speelt Sacirbey een hoofdrol tijdens de onderhandelingen in Dayton, die zouden leiden tot het vredesakkoord. Mabel was in Dayton aanwezig en voor de Bosnische media was haar verblijf daar, na de aantijgingen tegen de voormalige VN-ambassadeur, reden om te speculeren over Sacirbeys uitgavenpatroon: hij zou vooral indruk op haar hebben willen maken.

Opmerkelijk: Bosnië heeft de Verenigde Staten om uitlevering van Sacirbey verzocht. Als hij zich ooit voor de rechter in Sarajevo moet verantwoorden, is het zeer aannemelijk dat ook Mabel Wisse Smit als getuige zal worden opgeroepen.

(Bronnen: Vrij Nederland en De Gooi en Eemlander)