Koningin Juliana
20 mrt 04
Was: Voormalig koningin van Nederland en de moeder van de huidige koningin Beatrix.
Prinses Juliana overlijdt op 20 maart 2004.
Achtergrond: Juliana Louise Emma Marie Wilhelmina wordt op 30 april 1909 geboren als enig
kind van koningin Wilhelmina en prins Hendrik. Juliana brengt een groot deel van haar jeugd door op paleis
Huis ten Bosch in Den Haag.
Op aanraden van pedagoog Jan Ligthart krijgt Juliana als ze zes jaar is op het paleis lager onderwijs in een
speciaal samengesteld klasje. Na vijf jaar krijgt ze privé-les op hbs/gymnasiumniveau. Als Juliana op
30 april 1927 achttien jaar wordt, is ze grondwettelijk meerderjarig en is ze gerechtigd om eventueel het
koninklijk gezag van haar moeder over te nemen.
Van 1927 tot 1930 studeert de prinses in Leiden en ze zelfs even lid van de studievereniging de Vereniging
van Vrouwelijke Studenten te Leiden (VVSL). Haar studie wordt bekroond met een erepromotie tot doctor in de
letteren en de wijsbegeerte.
Prins Bernhard: Juliana en Bernhard leren elkaar kennen door een niet helemaal spontane
ontmoeting bij de Olympische Winterspelen in Garmisch Partenkirchen. Koningin Wilhelmina is dan al enige tijd
op zoek naar een geschikte huwelijkskandidaat voor haar dochter.
De Nederlandse gezant in Parijs zou er bij Bernhard op hebben aangedrongen een bezoek te brengen aan
Wilhelmina en haar dochter. Bernhard volgt zijn raad op en brengt een deel van zijn wintersportvakantie door
in het gezelschap van Juliana.
Bernhard laat de jonge Juliana kennismaken met het moderne leven, inclusief reisjes, feestjes en moderne,
chique kleding bij. Koningin Wilhelmina lijkt aanvankelijk niet gediend van Bernhards losbandige levenswijze,
maar ontdooit langzaam en raakt vervolgens zeer gecharmeerd van haar schoonzoon.
Op 8 september 1936 wordt de verloving officieel bekendgemaakt. Hoewel de stemming in Nederland anno 1936 nog
niet uitgesproken anti-Duits is, stellen velen toch vragen bij Bernhards lidmaatschap van de SS. Op 7 januari
1937 trouwen Bernhard en Juliana. Ze krijgen vier dochters: Beatrix, Irene, Margriet en Christina.
Koningin: In 1948 wordt Juliana koningin. In 1949 draagt ze Nederlands-Indië over aan
de machthebbers van de nieuwe republiek Indonesië. Door haar menselijkheid vergroot Juliana de
populariteit van de monarchie. Politici krijgen met een standvastige dame te maken. De koningin heeft nogal
een hang naar religie en mystiek. Daardoor verzet ze zich tegen de doodstraf voor de oorlogsmisdadigers De
Vier van Breda.
Op 30 april 1980 maakt Juliana plaats voor Beatrix. Juliana's verjaardag blijft Koninginnedag. Juliana wordt
rustig oud, maar gaat geestelijk achteruit. Naar buiten treden wordt in 1999 te zwaar. In 2001 is ze haar
geheugen nagenoeg kwijt. Prinses Juliana overlijdt op 20 maart 2004 aan de gevolgen van een longontsteking,
gecombineerd met algehele verzwakking van het gestel.
Greet Hofmansaffaire: Een voortdurende zorg in het gezin van Juliana en Bernhard is de
toestand van prinses Marijke (nu Christina), die een ernstige oogafwijking heeft. Bernhard schakelt daarom in
het voorjaar van 1948 de hulp van gebedsgenezeres Greet Hofmans in.
Haar aanwezigheid op paleis Soestdijk zorgt in de jaren vijftig voor een diepe crisis aan het hof, waarbij
het paleis in twee kampen raakt verdeeld. Bernhard verliest zijn geloof in de gebedsgenezeres, maar Juliana
blijft Hofmans vertrouwen. Na tussenkomst van een commissie van wijze mannen moet Hofmans uiteindelijk
Soestdijk verlaten.
Lockheed: In de jaren zeventig wordt Suriname onafhankelijk en raakt Bernhard verzeild in de
Lockheed-affaire. De president-directeur van de Amerikaanse vliegtuigfabriek Lockheed beschuldigt de prins
ervan dat hij in totaal 1,2 miljoen dollar aan steekpenningen heeft aangenomen, in ruil voor zijn voorspraak
bij de aankoop van onder andere de Starfighter F104.
Juliana wil aftreden als haar man te zwaar wordt aangepakt. Premier Den Uyl sust de zaak. De prins moet
terugtreden uit alle posities die tot een verwarring van functies of belangen hebben geleid.
(Bron: ANP/Koninklijkhuis.nl/NOS Nieuws)