Dit is het NOVA-archief. Vind en bekijk de NOVA-reportages, dossiers, en opinie-artikelen.

Bill Clinton

21 jun 04

Was: De 42ste president van de Verenigde Staten tussen 1993 en 2001.

Persoonlijk: William Jefferson Clinton wordt geboren op 19 augustus 1946 in Hope in de staat Arkansas. Zijn naam, William Jefferson Blythe IV, verwijst naar die van zijn vader, William Jefferson Blythe III, die drie maanden voor zijn zoons geboorte overlijdt als gevolg van een auto-ongeluk.

Clinton wordt opgevoed door zijn moeder en zijn stiefvader George Clinton en ontworstelt zich geleidelijk aan zijn arme milieu. Clinton is getrouwd met Hillary Rodham en heeft één dochter.

Opleiding: Clinton studeert aan de Georgetown University in Washington, daarna aan de prestigieuze Engelse universiteit Oxford en hij ontvangt een graad in rechten van Yale Law School. Na enkele jaren rechten te hebben onderwezen wordt Clinton Attorney General van Arkansas. Hij heeft zes termijnen lang de positie van gouverneur van deze staat, namelijk van 1978 tot 1980 en van 1982 tot 1992.

President: Clinton is de eerste Democraat sinds Franklin Delano Roosevelt die twee volledige ambtstermijnen als president volmaakt. Zijn verkiezing betekent het einde van een tijdperk van dominantie door de Republikeinen, die de president hebben geleverd gedurende de twaalf jaar daarvoor en gedurende 20 van de 24 jaar daarvoor. Deze verkiezing geeft de Democraten, voor het eerst sinds Jimmy Carter , weer de volledige controle over de drie belangrijkste takken van de federale overheid, te weten beide kamers van het Congres en het presidentschap.

Clinton wint de verkiezingen van 1992 van de zittende president, de Republikein George Bush, en de onafhankelijke kandidaat Ross Perot vooral door zich te richten op binnenlandse aangelegenheden. Een belangrijk item is de economische recessie vóór de verkiezingen. In het campagne-hoofdkwartier wordt de frase "It's the economy, stupid!" ("Het gaat om de economie, sukkel!") geboren.

Meteen na zijn aantreden lost Clinton een verkiezingsbelofte in door de zogeheten "Family and Medical Leave Act" te tekenen, een wet die bedrijven vanaf een bepaalde omvang verplicht hun werknemers onbetaald verlof te verlenen in geval van ernstige medische problemen of problemen binnen de familie. Dit doet meer goed voor zijn populariteit dan zijn aarzeling een andere belofte in te lossen, die om de acceptatie van openlijke homoseksuelen in het leger te vergroten.

Van links komt de kritiek dat zijn aanpak te vrijblijvend is, terwijl rechts meent dat Clinton weinig begrijpt van het leger. Na een lange discussie besluiten Clinton en het Pentagon tot een "Don't ask, don't tell"-beleid, wat nu nog steeds het officiële beleid is.

Economie: Onder Clinton is er gedurende de jaren 1990 sprake van aanhoudende economische groei, afnemende werkloosheid en toenemende welvaart als gevolg van de hausse op Wall Street. In hoeverre dit te danken is aan Clinton is een veelbesproken kwestie.

Veel positieve invloed gaat ook uit van het Congres en van Alan Greenspan, het door Clinton herbenoemde hoofd van de Federal reserve. Tevens speelt de combinatie van positieve technologische ontwikkelingen en de gunstige toestand van de wereldeconomie een rol, zaken waar Clinton weinig invloed op heeft.

Schandalen: Clinton en zijn vrouw raken verwikkeld in een aantal schandalen. Echter de meest serieuze bedreiging voor Clinton vormt een reeks seksschandalen, die uitgroeit tot een tegen hem gerichte afzettingsprocedure (impeachment) in 1998-1999. Aanleiding hiervoor vormt Clintons verklaring onder ede geen seks te hebben gehad met zijn stagiaire Monica Lewinsky.

Onafhankelijk aanklager Kenneth Starr weet te bewijzen dat deze verklaring gelogen is. Een openbare schuldbekentenis van Clinton verhindert niet dat de Republikeinen een impeachmentprocedure in gang zetten. Clinton wordt meineed, obstructie van de rechtsgang en machtsmisbruik verweten. Op 12 februari 1999 eindigt de procedure met een vrijspraak door de Senaat.

Buitenlands beleid: Op het gebied van de buitenlandse politiek boekt Clinton belangrijke successen met betrekking tot vrede in het Midden-Oosten en in Bosnië, hoewel het vredesproces na het tekenen van de vredesakkoorden (Oslo-akkoorden en Akkoorden van Dayton) uiterst moeizaam blijft verlopen. Ook weet Clinton goede betrekkingen met de Russische president Jeltsin te onderhouden.

De betrekkingen met Irak lopen in 1998 uit op een tweede militaire confrontatie sinds de Golfoorlog in 1991. Herhaaldelijke weigeringen van Irak om medewerking te verlenen aan de wapeninspecteur van de Verenigde Naties leiden in februari 1998 al bijna tot een aanval. Op het laatste moment wordt deze door bemiddeling van VN-secretaris Kofi Annan voorkomen. In november wordt de crisis opnieuw acuut als Saddam Hoessein de wapeninspecteurs het land uitwijst. Ditmaal reageert Clinton vrijwel direct met een vier dagen durende bombardementsaanval op Irak.

(Bronnen: www.theusa.nl, Wikipedia, ANP)

 
 

Extra Informatie

  •  
  •  

Het NOVA Archief

Vind en bekijk de reportages die zijn uitgezonden in NOVA in het NOVA-archief.

NOVA Archief