Vladimir Poetin

Is: Sinds 1 januari 2000 president van de Russische Republiek.

Achtergrond: Vladimir Vladimirovitsj Poetin wordt op 2 oktober 1952 geboren in Leningrad, het huidige Sint-Petersburg. Nadat hij in 1975 afstudeert aan de plaatselijke universiteit, treedt hij in dienst van de buitenlandse inlichtingendienst van de veiligheidsdienst KGB. Van 1985 tot 1990 is hij gestationeerd in Oost-Duitsland. In augustus 1999 wordt hij premier onder president Boris Jeltsin. Drie maanden later treedt Jeltsin af en wordt Poetin zijn opvolger. Poetin is getrouwd met de onderwijzeres Loedmila en vader van twee volwassen dochters. Hij spreekt vloeiend Duits en is een fervent judoka (zwarte gordel, 6de Dan).

Verademing: Miljoenen Russen beschouwen de jonge en gezonde Poetin in 2000, als hij voor het eerst met overweldigende meerderheid de presidentsverkiezingen wint, als een verademing na de ziekelijke, alcoholistische en onvoorspelbare Jeltsin. De nieuwe leider maakt indruk met zijn vitaliteit, duidelijke taal en zijn sobere manier van doen. Een verkiezingsprogramma heeft Poetin niet. De voormalige KGB-spion maakt duidelijk voorstander te zijn van een sterke staat en schenkt het Russische volk de wijsheid "democratie is de dictatuur van de wet". Op 16 maart 2004 wordt hij herkozen.

Europa: Poetin zet zich in voor een goede verstandhouding met Europese landen, zoals Duitsland en Nederland. Hij sluit zich aan bij de strijd tegen het terrorisme. Op 1 en 2 november 2005 bezoekt hij Nederland. Sinds het bezoek van tsaar Peter de Grote aan Holland aan het einde van de 17de eeuw, heeft geen enkel Russisch staatshoofd meer een officieel staatsbezoek aan Nederland gebracht.

Macht: In vergelijking met de chaos die in Rusland op politiek, economisch en sociaal gebied heerste na de ineenstorting van de Sovjetunie en de moeizame hervormingen die daarop volgden, is de rust in Rusland onder het bewind van Poetin teruggekeerd. Maar de orde die Poetin ogenschijnlijk brengt, kent ook een schaduwzijde. De greep van het Kremlin op het openbare bestuur en het maatschappelijk leven is sterk gegroeid. Poetin vervangt de clan die zich eerder rond Jeltsin had gevormd door bestuurders uit zijn thuishaven Sint Petersburg en voormalige KGB'ers.

De controlerende rol van het parlement is tot een minimum gereduceerd. Rusland kent nu in feite een eenpartijstelsel waarbij de pro-Kremlin partij Verenigd Rusland de gang van zaken in de Doema (het parlement) bepaalt. Ook de media zijn deels uitgeschakeld als bron van kritiek en controle op de staat. Onafhankelijke televisiezenders bestaan niet meer. Kranten kunnen nog slechts binnen bepaalde marges het regeringsbeleid ter discussie stellen. Poetins populaiteit heeft onder deze maatregelen nauwelijks te lijden.

Tsjetsjenië: Evenals zijn voorganger Boris Jeltsin slaagt Poetin er niet in de oorlog in de deelrepubliek Tsjetsjenië te beteugelen. De Russische soldaten gebruiken buitensporig geweld in hun strijd tegen de rebellen. Poetins aanzien loopt deuken op door bloedige acties van Tsjetsjeense terroristen, die het terrorisme over de grenzen van hun republiek hebben getild en zich richten op Russische burgerdoelen. De overval van islamitische rebellen op de stad Naltsjik (2005), de gijzelingen van een basisschool in Beslan (2004) en een theater in Moskou (2002) en verscheidene grote bomaanslagen laten zien dat het Poetin niet is gelukt om de Tsjetsjeense militanten onder de duim te krijgen.

Mensenrechten: Internationaal wordt de Russische president nog wel eens aangesproken op de aanhoudende schendingen van de mensenrechten, vooral door Russische troepen in Tsjetsjenië. Maar hij wordt gevrijwaard van serieuze kritiek door zijn consequente steun aan de Amerikaanse en Europese strijd tegen het terrorisme.

Bron: ANP