Dit is het NOVA-archief. Vind en bekijk de NOVA-reportages, dossiers, en opinie-artikelen.

Anti-Kafka (Jan Calis) - 8 oktober

23 jan 03

Het meest opvallend afgelopen week was dat de rechters zo duidelijk te kennen gaven hoe zij dachten over wat er ter sprake kwam. Althans vrijdag was dat zo, toen gemeente-ambtenaar Meijerink, directe chef van behandelend ambtenaar Ten Bosch, en de heer Strebus, hoofd van de afdeling Milieu van de Bouw- en Milieudienst werden gehoord.

Meerdere keren liet nu eens deze, dan weer die rechter blijken geen hoge dunk te hebben van het doen en vooral ook laten van de ambtenaren. Twee weken geleden al kreeg behandelend ambtenaar Ten Bos, de laagste in rang, de opmerking te verstouwen "doet u uw werk altijd zo onkritisch?" van de jongste rechter.
Maar nee, dat was een kwalificatie die de getuige niet kon overnemen. Hij dacht heus wel na. Dat zal ook wel, al zou je je wel gaan afvragen waarover dan, zoals hij ook zijn werk heus wel goed doet. Alleen met de taakopvatting van de ambtenaren is iets vreselijk raars aan de hand. Ook afgelopen vrijdag roepen de verklaringen van de ambtenaren een merkwaardige wereld op met omgekeerd Kafkaeske trekken.

In het beroemde verhaal van De Kleine Prins komt de hoofdpersoon op een planetoïde, die bewoond wordt door één enkel iemand, de koning. In zijn eenzame maar overzichtelijke rijk gebeurt alles op zijn bevel. Als de kleine prins tijdens het gesprek met de koning moet niezen, beveelt deze hem haastig om te niezen. Zo ook beijveren de ambtenaren van de gemeentelijke BMD zich om de vergunningen in overeenstemming te brengen met wat ze aantreffen. Wanneer er onverhoopt een niet aanpasbare discrepantie is tussen vergunningsvoorschrift en de werkelijke situatie, is het standaard beleid om de zaak mondeling af te handelen. Wat er op neerkomt dat er geen sanctie wordt opgelegd. Wat is dan nog de zin van contrôle? wil de OvJ weten. De overigens zo spraakzame Meijerink zit met de mond vol tanden.

De vraag komt nog een keer terug, want voor de vuurwerkbedrijven in de gemeente komt er nog eens bij, dat er niet of nauwelijks op voorwaarden en voorschriften gecontroleerd wordt. Men kijkt vooral naar het gedrag, legt Meijerink uit. Verder weet elk bedrijf wanneer de controles komen: aan het eind van het jaar. Als je er voor zorgt dat het personeel in die tijd niet rookt en drinkt op de werkvloer en het bedrijf een beetje netjes aanveegt, dan mag je dus eind januari een briefje verwachten, dat alles in orde is bevonden 'voorzover gecontroleerd'.

Klap op de vuurpijl is de verklaring van afdelingshoofd Strebus, die al of niet bedoeld toelicht waarom deze handelwijze toch weer geheel in overeenstemming is met de geest van ambtenarij en bureaucratie: "er is niet formeel vastgelegd op welke voorschriften wordt gehandhaafd". Tja, dan weet je als behandelend ambtenaar natuurlijk niet waar je aan beginnen moet.

Terecht wijst rechtbankpresident Breitbarth er op, dat op deze manier het hele vergunningen- en controlebeleid uitgehold wordt. Ondertussen staan er wel twee mensen terecht voor het niet-naleven van de milieuvergunningen, waaraan een telastelegging van dood door schuld is gekoppeld. Daarom maakt de rechtbank zich zo boos.
Hier zit hem inderdaad de kneep. Van het 'faciliterende beleid' van de gemeente Enschede gaat in dit geval een legitimerende werking uit. Dat kan niet anders dan een ontlastend of vergoeilijkend effect hebben voor de bedrijfsleiding van SE Fireworks.
Ook dat is een reden waarom de BSVE probeert met een beroep op artikel 12 van het Wetboek van Strafvordering de overheid in deze zaak alsnog vervolgd te krijgen.


 

 
 

Extra Informatie

  •  
  •  

Het NOVA Archief

Vind en bekijk de reportages die zijn uitgezonden in NOVA in het NOVA-archief.

NOVA Archief